علت ریزش مو | معرفی بهترین دارو برای ریزش مو
معرفی بهترین دارو: قطره لاتانوپروست برای مو
ریزش مو یا آلوپسی یک از اختلالاتی است که با دلایل مختلفی هم در مردان و هم در زنان دیده می‌شود، یکی از عواقب مهم این اختلال تاثیر بر جنبه‌های روانشناختی فرد مثل اعتماد به نفس و متعاقبا ارتباطات اجتماعی مخصوصا در خانمها می‌باشد که حتی برخی افراد نیاز به مشاوره‌های روانشناختی پیدا می‌کنند.
ریزش مو یا آلوپسی یک از اختلالاتی است که با دلایل مختلفی مانند افزایش هورمون‌های مردانه (آندروژن) در بدن، ژنتیک، استرس شدید، زایمان، برخی بیماری‌ها و مصرف بعضی داروها می‌توانند هم در مردان و هم در زنان دیده شود، یکی از عواقب مهم این اختلال تاثیر بر جنبه های روانشناختی فرد مثل اعتماد به نفس و متعاقبا ارتباطات اجتماعی مخصوصا در خانمها می باشد که حتی برخی افراد نیاز به مشاوره های روانشناختی پیدا می کنند.
همین موضوع متاسفانه باعث سوء استفاده برخی و شاهد عرضه محصولات فراوان با انواع تبلیغات دارند که متاسفانه اثربخشی بسیاری از آن ها تایید نشده و صرفا ترفندهایی تبلیغاتی برای فروش محصولات می باشد. در این مقاله ما مروری داریم بر علت ریزش مو و درمان‌های علمی آن که مورد قبول مراکز جهانی در حوزه‌ی بهداشت و سلامت می‌باشد.
پیشگیری و درمان‌های دارویی ریزش مو
انواع دارو ها به عنوان سرم مو و تقویت کننده جانبی می توانند مورد استفاده قرار گیرند.
-
قطره لاتانوپروست برای مو:
این دارو معمولا برای درمان آب سیاه (گلوکوم) در چشم استفاده می‌شود اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که در صورت مصرف موضعی، ممکن است در کاهش ریزش مو موثر باشد که به علت گرانی و استفاده طولانی مدت خیلی مورد استفاده نمی‌باشد. -
ماینوکسیدیل موضعی:
این فرآورده به صورت محلول 2 و 5% و فوم 5% موجود می‌باشد، که محلول 5% در آقایان نسبت به خانمها تاثیرگذارتر بوده است. درمان با ماینوکسیدیل موضعی حداقل باید 6 ماه باشد، برخی افراد ممکن است در دو ماهه اول استفاده شاهد ریزش بیشتر موها باشند که سپس رشد موها بیشتر شده و اثرات آن بین ماه‌های 3 تا 6 استفاده قابل مشاهده می‌باشد البته ممکن است همه افراد به ماینوکسیدیل جواب ندهند. در نظرداشته باشید که بانوان می‌بایست فرآورده‌ای را استفاده کنند که ذکر کرده باشد((مخصوص بانوان)) چراکه طبق ادعای شرکت،محصولات ماینوکسیدیل آقایان قابل استفاده در بانوان نمی‌باشد.
برای استفاده روزانه دو مرتبه هر بار 1 میلی لیتر از محلول را روی پوست سر(نه مو ها) ریخته و با انگشت به آرامی ماساژ دهید. توجه شود این دارو حتما باید روی پوست سالم استفاده شود و استفاده از آن روی پوست آسیب دیده ممکن است باعث ورود دارو به جریان خون و عوارض سیستمیک در بدن شود.
عوارض استفاده از این فراورده نادر می‌باشد اما این دارو می‌تواند باعث بروز، خارش، قرمزی و التهاب پوست سر شود. اگرچه جذب دارو به خون نادر است اما در افرادی که بیماری قلبی عروقی کنترل نشده دارند عوارض سیستمیکی مانند ادم در دست و پا و افت فشار خون باید مد نظر قرار گیرد. -
فیناستراید:
داروی معروف دیگری که برای ریزش مو ناشی از افزایش آندروژن‌ها در بدن استفاده می‌شود. برای درمان باید فیناستراید را روزانه با دوز 1 میلی گرم، حداقل برای 12 ماه مصرف کرد.
از عوارض مصرف این دارو می توان اختلالات نعوظ و کاهش میل جنسی را نام برد (در یک و نیم مصرف کنندگان، البته این احتمال با افزایش سن بیشتر می‌شود.)، سردرد، سرگیجه و از عوارض کمتر شایع می‌توان بزرگی به پستان‌ها در مردان و افسردگی نیز اشاره کرد.
نکته مهم درباره این دارو پتانسیل ناقص الخلقگی روی جنین می‌باشد در طی بارداری نباید استفاده شود و حتی خانمهای باردار نباید قرص های شکسته آن را لمس کنند. -
اسپیرونولاکتون:
این دارو در خانم‌هایی که به ماینوکسیدیل موضعی پاسخ نداده اند ممکن است موثر باشد. مصرف این دارو ممکن است با سرگیجه، خواب آلودگی، درد در پستان ها با لمس، نامنظمی دوره‌های قاعدگی و افزایش پتاسیم خون همراه باشد. - دوتاستراید: این دارو نیز همانند فیناستراید می‌باشد. که با دوز 0.5 (نیم) میلی‌گرم در روز می‌توان استفاده کرد. البته اظلاعات کمی از اثربخشی این دارو در دسترس بوده و عوارض آن شبیه داروی فیناستراید می‌باشد.
-
شامپو کتوکونازول:
این فراورده بیشتر برای درمان شوره سر به صورت دو یا سه بار در هفته استفاده می‌شود و نباید بیشتر از دو یا سه بار استفاده شود زیرا ممکن است باعث بروز برخی اختلالات پوسته ریزی سر (درماتیت سبوروئیک) شود. این دارو نیز ممکن است در درمان ریزش مو مفید باشد. -
مکمل، ویتامین ها و ترکیبات گیاهی:
برخی مکمل‌ها و فراورده‌های گیاهی نیز هستند که ممکن است در کاهش ریزش مو کمک کنند مانند زینک، سلنیوم، ویتامین B5 (دکسپانتنول)، B6، بیوتین، ویتامین E، سیستئین و عصاره‌های گیاهان گزنه و اسطوخودوس و …. که با برندهای متفاوتی در بازار وجود دارند. البته اثبات دقیق اثرات این فراورده‌ها نیازمند آزمایشات بیشتری می‌باشد.
انواع مو و چرخه رشد مو
در بدن ما انسان‌ها اعم از مرد و زن، عمدتا دو نوع مو دیده می شود. دسته اول موهایی تیره و ضخیم یا اصطلاحا Terminal که این نوع مو در هنگام تولد نوزاد روی سر، ابروها و مژه ها دیده می شود نوع دیگر، موهای ویلی یا کرکی شکل می‌باشد که در بدو تولد نوزاد در همه جای بدن ممکن است دیده شود. طی بلوغ این نوع موهای کرکی تحت تاثیر هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) در هر دو جنس مرد و زن در نواحی تناسلی و زیر بغل به موهای تیره و ضخیم تبدیل می‌شوند. البته تبدیل موهای کرکی به موهای ضخیم می تواند نشانه برخی اختلالات هورمونی در بدن نیز باشد.
موها در طی عمر خود 3 مرحله را می‌گذرانند ، مرحله رشد که معمولا بین دو تا سه سال طول می‌کشد، البته در برخی افراد این مرحله ممکن است طولانی‌تر و تا حدود پنج سال هم باشد، تفاوت در این مرحله است که باعث می‌شود برخی خانمها علیرغم کوتاه نکردن موهای خود برای سالها، موهایشان از حد خاصی بلند تر نشود. بعد از این مرحله مو وارد فاز استراحت می‌شود که در آن رشد متوقف شده است و این مرحله حدود سه الی چهار ماه طول می‌کشد. سپس در مرحله آخر یعنی انتقال، مو می ریزد و سپس چرخه جدید رشد مو در فولیکول آغاز می‌شود.
به طور معمول در یک زمان حدود 80-90 % از فولیکول‌های موی سر در فاز رشد قرار دارند و هر روز حدود 75 فولیکول مو، با از دست دادن موی خود چرخه‌ی جدید رشد را آغاز می‌کنند.
دلایل مختلف ریزش مو
فارغ از ریزش معمول مو در روز که حدود 75 مو در یک روز می باشد. دلایل مختلفی در هر دو جنس می‌توانند باعث ریزش مو شوند. علت ریزش مو:
- اختلالات هورمونی: افزایش آندروژن‌ها (هورمون‌های سازنده صفات مردانه) شایع ترین این دلایل می‌باشد. که در هر دو جنس دیده می‌شود. که باعث بروز الگوی طاسی مردانه یا زنانه به این صورت که مو از کناره‌های پیشانی و وسط و فرق سر شروع به ریزش می کند(شکل زیر)، این هورمون‌ها (آندروژن‌ها) در سر باعث ریزش مو ولی در نقاط تناسلی و صورت باعث افزایش رویش مو به صورت ریش می‌شوند.
خانمها با اختلالات هورمونی ممکن است علایم دیگری مانند پرمویی کرکی در صورت، پرمویی (هیرسوتیسم)، سیکل های قاعدگی نامنظم یا نداشتن سیکل‌های قاعدگی داشته باشند.
- ژنتیک و سابقه فامیلی: از عوامل مستعد کننده و علت ریزش مو در هر دو جنس می‌باشد.
- برخی موقعیت‌ها و اختلالات پزشکی:
- استرس‌های شدید روانی
- بیماری‌های شدید یا جراحی‌های بزرگ
- اختلالات تیروئید
- کم خونی مزمن فقر آهن
- کاهش شدید وزن
- زایمان
- مسمومیت با فلزات سنگین مانند آرسنیک، جیوه یا تالیم
- رژیم غذایی کم کالری و کم پروتئین
- برخی داروها نیز می‌توانند باعث ریزش مو شوند که در جدول زیر آورده شده‌اند:
| ایزوترتینوئین(راکوتان) | آسیترتین | کلشی سین | برخی ضد تشنج ها |
| پروپرانولول | آمانتادین | سایمیتیدین | ضد انعقادهای خونی |
| والپروئیک اسید | آمیودارون | کتوکونازول | کم کننده‌های چربی |
| کاپتوپریل | لیتیم | پنی سیلامین | برخی هورمون‌ها |
البته برخی از انواع مختلف مختلف این مشکل مثلا ریزش مو سکه ای نیز در بعضی افراد دیده می‌شود، این مورد ممکن است ناشی از بیماری‌های خود ایمنی که باعث ریزش مو در فاز رشد می‌شوند یا بیماری‌های عفونی مختلفی مانند قارچ‌ها باشد که بیشتر در سر وجود دارد اما ممکن است هر جای دیگر بدن مانند ریش و ابروها نیز دیده شود، در این موارد فرد حتما باید برای رفع بیماری زمینه‌ای به پزشک متخصص مراجعه کند. که در زیر چند شکل از این نوع ریزش مو دیده می‌شود.
درمان‌های غیر دارویی ریزش مو
- جراحی: امروزه دو روش جراحی برای کاشت مو وجود دارد. که در هر دو روش فولیکول‌های مو را از ناحیه پشت سر پیوند می‌زنند، به این علت که موهای ناحیه پشت سر نسبت به آندروژن‌ها مقاوم تر هستند و احتمال ریزش کمتری دارند. در روش FUT که پوست سر را در ناحیه‌ای به ابعاد حدود 1 سانتی متر در 20 سانتی متر از پشت سر جدا کرده پیوند می‌زنند که در این روش اسکار پشت سر مشخص است و برای افرادی مناسب است که می خواهند موهای بلند داشته باشند. روش دیگر یعنی FUE که فولیکول‌های منفرد مو را از مناطق مختلف پشت سر جدا می‌کنند، این روش برای افرادی که می‌خواهند موی کوتاه داشته باشند مناسب است. روش‌های جراحی بیشتر برای افرادی که ریزش موی آنها کنترل شده استفاده می‌شود. خطرات ناشی از این روش همانند سایر روش‌های جراحی می‌باشد که با داروهای مناسب مانند ضد دردها و آنتی بیوتیک‌ها قابل کنترل می‌باشد.
- شانه‌های لیزری: روش دیگر استفاده از لیزرهای کم انرژی می‌باشد که امروزه به صورت شانه‌های لیزری در دسترس می‌باشد. استفاده معمول آنها به صورت 2 تا 3 بار در هفته برای مدت چند دقیقه می‌باشد.
- روش‌های پوشاننده: برخی افراد نیز برای پوشاندن کم پشت بودن مو از روش‌های پوشاننده یا به اصطلاح استتار کننده استفاده می‌کنند که معمول ترین آنها استفاده از کلاه گیس، کراتینه کردن موها برای کاهش کنتراست بین موها و پوست سر و اِکستنشن مو با روش‌های مختلف با موهای طبیعی و مصنوعی می‌باشد.اکستنشن مو ممکن است با خارش در پوست سر همراه باشد.
بیشتر بدانید!
در این مقاله‌ی دکتر فارمو به معرفی کلی چرخه رشد مو، علت ریزش مو ، اثرات منفی ذهنی ناشی از آن، درمان‌های غیر دارویی و دارویی پرداختیم. امیدواریم توانسته باشیم به طور کاملا علمی به سوالاتتان پاسخ داده باشیم.
ممنون کامل بود
:)
سلام خسته نباشید
واسه از بین بردن تاثیرات جانبی لاتانوپروست ک با آب ازیاد موهای زائد صورت شده چ راهکاری هست
ممنون
این دارو برای درمان بیماری گلوکوم (ازدیاد فشار داخل چشم) استفاده می شود و توصیه می شود برای دریافت اطلاعات دقیق تر حتما به مختصص چشم یا پوست مراجعه بفرمایید. :)