انواع بیماری‌های پوستی

بزرگترین اندام بدن، پوست است. پوست نه تنها فاکتوری بسیار مهم در زیبایی افراد محسوب می شود، بلکه می تواند به شناسایی بسیاری از مشکلات حاد سلامتی نیز کمک کند. اکثر بیماری های جدی که اندام های کلیدی، مانند قلب، کبد و کلیه ها را تحت الشعاع قرار می دهند، عوارض و علامت هایی دارند که از طریق پوست قابل تشخیص است. خونریزی های داخلی، ضربه به سر و کمبود ویتامین ها نیز با کمک علایم پوستی قابل تشخیص هستند.

علاوه بر این موارد، بیماری های پوستی جدی نیز در دنیا وجود دارند که سلامت افراد را تهدید می کنند. به همین دلیل، آشنایی بیشتر با انواع بیماری های پوستی و نشانه‌های آن‌ها اهمیت دارد. در ادامه این مقاله از سایت دکتر فارمو، برخی از بیماری های پوستی رایج و علائم آنها را مرور خواهیم کرد اما پیش از آن، باید به یک پرسش پاسخ دهیم: تعریف علمی بیماری پوستی چیست؟

بیماری پوستی چیست؟

پوست یکی از اندام های کلیدی بدن محسوب می شود. پوست به بدن کمک می کند تا باکتری ها، ویروس ها و عوامل عفونت زا را از اندام های حیاتی دور نگه دارد. پوست همچنین اولین اندام هشدار دهنده به مغز در مجاورت با تهدید های خارجی (مانند حرارت یا اجسام تیز) است. آیا تمام لکه های سطح پوست خود می بینیم گواه بیماری پوستی هستند؟ پاسخ به این پرسش دشوار است. بیماری های پوستی متنوع اند و ممکن است در دوره های زمانی مختلفی بروز کنند.

برخی از این بیماری ها در اثر یک یا چند عامل خارجی ایجاد می شوند (مانند حساسیت ها و آفتاب سوختگی). برخی از آنها در اثر عوامل داخل بدن به وجود می آیند (مانند بیماری هایی ناشی از رژیم غذایی غلط و یا عدم فعالیت درست اندام های حیاتی). برخی از بیماری های پوستی نیز ذاتا وراثتی هستند (مانند برخی از انواع سرطان پوست).

تشخیص صحیح انواع بیماری های پوستی و همچنین علل به وجود آورنده آن ها، بر عهده پزشک است. با این حال علایمی وجود دارند که شما در صورت دیدن آن ها روی پوستتان، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. مهم ترین و رایج ترین علایم بیماری های پوستی شامل احساس خارش، قرمزی پوست، ورم کردن آن و بثورات پوستی می باشد.

رایج ترین بیماری های پوستی کدامند؟

بیماری های پوستی رایج، معمولا خفیف تر هستند و مهم ترین آن ها را در این بخش مرور خواهیم کرد:

آکنه

یکی از رایج ترین بیماری های پوستی در جهان، آکنه است. نوجوانان و جوانان بیش از سایرین در معرض این بیماری قرار دارند. با این حال، بروز آکنه در بزرگسالان نیز امکان پذیر است. آکنه تنها در صورت ایجاد نمی شود، بلکه ممکن است بخش های فوقانی پشت بدن، گردن، شانه ها و سینه را نیز درگیر کند. این بیماری معمولا در اثر پر شدن منافذ پوست با روغن و پوست های مرده به وجود می آید.

عوامل هورمونی نیز می توانند بروز این بیماری را تشدید کنند. اکثر آکنه ها با کمک پاک کننده های صورت، تونرها، مرطوب کننده‌ها و ضد آفتاب های مخصوص آکنه قابل درمان هستند. برند های بسیار زیادی نیز محصولات مخصوص آکنه را به بازار عرضه کرده اند. با این حال، اگر آکنه طولانی شد و یا با محصولات داروخانه ای برطرف نشد، باید به پزشک مراجعه کنید.

آتوپیک درماتیتیس (اگزما)

یکی دیگر از بیماری های رایج پوست، به ویژه در میان کودکان، اگزما است. اگزما به شرایطی گفته می شود که جوش های بزرگ و خشک بر روی پوست به وجود آیند. معمولا دست ها، گونه ها و پوست سر بیشتر در معرض اگزما قرار دارند. اگزما ممکن است به دلایل مختلفی به وجود آید اما حساسیت و عفونت به عنوان دو عامل اصلی این عارضه، شناخته می شوند. رعایت بهداشت فردی، حمام کردن، استفاده از مرطوب کننده های قوی، داروهای موضعی و استفاده از داروهای ضد حساسیت، مانند آنتی هیستامین به بهبود اگزما کمک می کنند. از جمله نقاطی که این بیماری بر اثر رعایت نکردن بهداشت فردی نمایان می شود، اگزمای پوست سر می باشد.

پزوریاسیس

این نوع از بیماری پوستی در اثر به وجود آمدن اختلال در سیستم خود ایمنی بدن شکل می گیرد. سیستم خود ایمنی بدن در زمینه تولید سلول‌های جدید پوست دچار اختلال می شود و در نتیجه آن، سلول های جدید پیش از ریختن سلول های قدیمی رشد می کنند. این بیماری با بثورات پوستی قرمز رنگ و متورم و پلاک های نقره ای روشن بروز می کند. برای برطرف کردن این عارضه، بیمار باید تحت درمان پزشک قرار گیرد. پسوریازیس می تواند دردناک باشد.

رزاسه

این بیماری با ایجاد جوش های قرمز رنگ بزرگ و رگ های خونی نمایان شناخته می شود. رزاسه می تواند صورت، پیشانی، کمر، گوش ها و سینه را درگیر کند. در مواردی، رزاسه می تواند سبب ایجاد جوش های چرکی نیز شود. روزاسه را در گروه بیماری های مزمن پوست دسته بندی می کنند و مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی و موضعی برای درمان آن، تجویز می شود. گاهی پزشکان از لیزر درمانی برای از بین بردن قرمزی پوست استفاده می کنند. رزاسه جزو آن دسته از بیماری های پوستی است که در صورت عدم درمان، به مرور زمان بدتر خواهد شد.

علاوه بر موارد فوق، بیماری های زیر نیز در دسته بیماری های پوستی رایج و کم خطر قرار می گیرند:

• آلوپسیا آراتا، ازدست دادن مو در بخش های کوچک
• پدیده رینود، کاهش دوره‌ای جریان خون در انگشتان دست، انگشتان پا یا سایر قسمت‌های بدن، که باعث بی‌حسی یا تغییر رنگ پوست می‌شود.
• ویتیلیگو، لکه هایی از پوست که رنگدانه را از دست می دهند.

انواع نادر بیماری های پوستی

بیماری های پوستی نادر، معمولا در اثر عوامل ژنتیکی بروز می کنند و عوامل محیطی در بروز آنها چندان دخیل نیستند. برخی از این بیماری های نادر به شرح زیر می باشند:

• خارش اکتینیک (AP)، بثورات خارش داری که معمولا در اثر قرار گرفتن در معرض آفتاب بروز می کنند.
• آرژیری، تغییر رنگ پوست به دلیل تجمع نقره در بدن.
• کروم هیدروزیس یا عرق رنگی. در اثر این بیماری، عرق بدن بیمار معمولا به رنگ زرد در می آید.
• Epidermolysis bullosa، یک اختلال بافت همبند که باعث ایجاد پوستی شکننده می شود. بیماران مبتلا به این اختلال معمولا به راحتی تاول می زند و پوست آن ها پاره می شود.
• درماتومیوزیت نوعی بیماری پوستی است که علاوه بر پوست، روی عضلات بدن نیز تأثیر می گذارد.

تشخیص بیماری های پوستی چگونه ممکن است؟

اولین قدم در تشخیص بیماری پوستی، بررسی عوارض و نشانه های آن بر روی پوست است. با مراجعه به پزشک و متخصص پوست، او ابتدا پوست شما را بررسی می کند. در صورتی که علایم پوستی شرایط خوبی نداشته باشند، آزمایش هایی تجویز می شود. مهم ترین و رایج ترین آزمایش‌ها برای تشخیص بیماری های پوستی به شرح زیر می باشد:

• بیوپسی یا نمونه گیری، برداشتن یک قطعه کوچک از پوست و بررسی آن زیر میکروسکوپ.
• کشت سلول های پوستی، نمونه برداری از پوست و کشت آن در شرایط آزمایشگاهی جهت بررسی وجود باکتری، قارچ یا ویروس.
• تست پوستی، قرار دادن مقدار کمی از مواد مختلف به صورت کنترل شده بر روی پوست جهت آزمایش واکنش های آلرژیک
• معاینه با نور سیاه (تست نور چوب)، استفاده از نور ماوراء بنفش برای مشاهده و بررسی واضح تر رنگدانه های پوست.
• درموسکوپی، استفاده از یک دستگاه به نام درماتوسکوپ جهت بررسی و تشخیص ضایعات پوستی.
• تست Tzanck، بررسی مایع موجود در تاول های پوستی

پس از بررسی پوست و تشخیص بیماری، پزشک ممکن است روش های مختلفی را برای درمان توصیه کند. استفاده از کرم ها و پماد های موضعی، آنتی بیوتیک‌ها و داروهای ضد حساسیت و در مواردی جراحی برای برطرف کردن بیماری، توصیه می شود. همچنین پزشک ممکن است به فراخور شرایط بیماری و خود بیمار، رژیم غذایی و پرهیز های رایج (مانند عدم استفاده از الکل یا سیگار) را توصیه کند.

چگونه می توانیم از بیماری های پوستی دوری کنیم؟

اگر بیماری پوستی شما ناشی از عوامل ژنتیکی و وراثتی باشد و یا در اثر اختلالات خود ایمنی به وجود آید، کار چندانی برای جلوگیری از بروز آن نمی توانید کنید. اگر بیماری های پوستی شما ناشی از عوامل محیطی باشند، آنگاه برای جلوگیری از بروز آن ها، چند راه حل ساده اما کلیدی وجود دارد. به عنوان مثال:

از ظروف، لوازم بهداشتی شخصی و حتی لوازم آرایش به صورت اشتراکی استفاده نکنید. این موضوعی است که در آرایشگاه ها، خوابگاه ها و باشگاه های ورزشی باید به آن توجه کنید. اگر مایلید برای شرکت در یک مهمانی توسط فردی خبره آرایش شوید، بهتر است از آرایشگر بخواهید از لوازم شخصی شما استفاده کند. برس ها و شانه ها در آرایشگاه، منبع اصلی انتشار آلودگی هستند.

آب فراوان بنوشید و رژیم غذایی استانداردی داشته باشید. تماس با محرک ها یا مواد شیمیایی قوی را محدود کنید. این موضوعی است که خانم های خانه دار باید به طور خاص به آن توجه کنند. برخی از مواد شیمیایی تمیز کننده که برای نظافت خانه از آنها استفاده می کنید.

توجه: این مطلب یک توصیه پزشکی یا دارویی نیست!