مکمل بدنسازی چیست؟ (لیست کامل مکمل ها + مزایا و معایب)
همه چیز در مورد مکمل بدنسازی قبل از انتخاب مکمل
در این متن شما به طور کامل با تمامی مواد مورد استفاده در مکمل‌های بدنسازی آشنا می‌شوید؛ در ضمن میزان کارایی، نحوه اثرگذاری و عوارض آنها را نیز خواهید خواند.
در این مقاله به معرفی و بررسی تمام ترکیباتی که به عنوان مکمل بدنسازی یا غذایی با هدف افزایش قدرت و کارایی ورزشکاران طراحی شده‌اند، پرداخته می‌شود. تولیدکنندگان و فروشندگان این محصولات، ادعا می‌کنند که مکمل‌هایشان اِرگوژنیک است یعنی قابلیت این را دارند که قدرت و توان بدنی را افزایش دهند. بعضی افراد نیز از این مکمل‌های ارگوژنیک برای کاهش احتمال صدمات در حین تمرین و ریکاوری سریعتر، استفاده می‌کنند.
پس از ارائه یکسری آمار و اطلاعات از میزان استفاده از مکمل‌های ورزشی، در ادامه جدولی مشاهده خواهید کرد که انواع ترکیبات مورد استفاده در این مکمل‌ها را معرفی کرده و کاربرد، میزان اثرگذاری و مقدار مصرف مجاز را بیان می‌کند.
مکمل بدنسازی چیست؟
مکمل‌های بدنسازی به مجموعه‌ای از ترکیبات مختلف گفته می‌شود که عمدتاً توسط افرادی که در بدنسازی، وزنه‌برداری، ورزش های رزمی و ورزش‌های وزنه‌ای فعالیت می‌کنند، برای افزایش حجم عضلانی استفاده می‌شود. این مکمل‌ها معمولاً در قالب قرص یا پودر مصرف می شوند. مکمل ها شامل انواع موادی مانند پروتئین، اسیدهای آمینه، کراتین، ویتامین‌ها، معادن و سایر ترکیبات مفید می‌شوند.
استفاده از مکمل‌های بدنسازی با هدف افزایش حجم عضلات، بهبود عملکرد و تسریع فرایند بازسازی عضلانی پس از تمرینات سنگین انجام می‌شود. ضمناً باید در نظر داشت که مصرف مکمل‌ها همراه با برنامه تمرینی مناسب و تغذیه سالم صورت گیرد. برای آشنایی با بهترین برنامه غذایی بدنسازی این مقاله را بخوانید.
ضرورت راهنمایی متخصصان بهداشتی و ورزشی در مورد مصرف مکمل‌های بدنسازی بسیار مهم است، زیرا مصرف نادرست یا بی‌دقت ممکن است عوارض جانبی ناخواسته را به همراه داشته باشد. برای انتخاب مکمل‌های مناسب و دریافت راهنمایی در مورد مصرف آنها، بهتر است با متخصصان تغذیه و ورزش مشورت کنید.
مصرف مکمل‌های بدنسازی و ورزشی به روایت آمار
مکمل‌های غذایی، رژیمی و مکمل بدنسازی که ورزشکاران استفاده می‌کنند، در اشکال متفاوتی در دسترس می‌باشند از جمله قرص، کپسول، مایع، پودر، بار یا شکلات‌های مخصوص. این محصولات طیف وسیعی از مواد را شامل می‌شوند که رایج ترین آنها شامل آمینواسیدها، پروتئین، کراتین و کافئین می‌باشد. براساس یک تحقیق که در سال 2016 در آمریکا صورت گرفت، 13/8 درصد از فروش کل مکمل‌های غذایی یعنی 5/67 میلیارد دلار از 41/16 میلیارد دلار صرفا متعلق به فروش مکمل‌های ورزشی بوده است.
مطالعات بین‌المللی دریافتند که دو سوم یعنی حدود 67 درصد از 3887 نفر از ورزشکاران حرفه‌ای مورد مطالعه از مکمل‌های حاوی ویتامین، مواد معدنی، کراتین، کافئین و آمینواسید استفاده می‌کنند. با افزایش سن استفاده از مکمل ها افزایش پیدا می‌کنند و در ضمن استفاده مکمل‌ها در خانم‌ها بیشتر از آقایان بوده است.
طبق یک نظرسنجی که برروی 1248 دانش آموز بالای 16 سال در آمریکا طی سال‌های 2009 و 2010 انجام شد، 66 درصد این افراد از مکمل‌های غذایی استفاده می‌کردند، که 20 درصد این افراد با هدف افزایش قدرت عضلات، 19 درصد با هدف افزایش کارایی و 7 درصد نیز جهت افزایش تاب و توان بدنی از مکمل استفاده می‌کردند.
در یک نظرسنجی دیگر که بر روی 21000 ورزشکار کالج‌های آمریکا صورت گرفت، میزان مصرف پروتئین 41/7 درصد، نوشیدنی‌های انرژی‌زا 28/6 درصد، کراتین 14 درصد، آمینواسید 12/1 درصد، مولتی ویتامین‌ها و کافئین 5/7 درصد، 0/2 درصد بتاهیدروکسی بتامتیل بورات(HMB) ، دهیدرواپی‌آندروسترون(DHEA) به میزان 0/1 درصد و ترکیبات نامشخصی از محرک‌های تستوسترون 6/1 درصد بود.
مردان نسبت به زنان بیشتر تمایل به مصرف مکمل‌های تقویت کننده‌ی توان ورزشی داشتند. مردان در رشته‌های هاکی روی یخ، کشتی و بیس بال و زنان در رشته‌های والیبال، شنا و هاکی روی یخ، بیشترین استفاده را از مکمل‌های تقویتی داشتند.
در یک مطالعه‌ی دیگر که بر روی 106 هزار و 698 نفر از پرسنل نظامی آمریکا در سال‌های 2007 و 2008 انجام شد، 22/8 درصد مردان و 5/3 درصد زنان از بهترین مکمل بدنسازی همچون کراتین و آمینو اسید استفاده می‌کردند، و 40/5 درصد مردان و 35/5 درصد زنان نوشیدنی انرژی‌زا که احتمالا شامل کافئین و نوشیدنی‌های گیاهی تقویت کننده بوده است، می‌نوشیدند. استفاده از این محصولات ارتباط مستقیمی با قرارگیری در شرایط پیچیده، سن کمتر از 29 سال، داشتن فعالیت شدید بدنی و میزان خواب کمتر از 5 ساعت در شب داشت، یعنی اکثر افرادی که از این نوشیدنی‌ها استفاده می‌کردند، در چنین شرایطی قرار داشتند.
ورزشکاران به چه مواد مغذی و به چه میزان نیاز دارند؟!
ورزشکاران به مقدار کافی کالری، مایعات، کربوهیدرات برای ثابت نگهداشتن سطح گلوکز خون و جایگزین شدن گلیکوژن سلول‌های عضلانی(در حدود 3 تا 10 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن)، پروتئین(1/2 تا 2 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن)، چربی( 20 تا 35 درصد کل کالری دریافتی)، ویتامین و مواد معدنی نیاز دارند.
ورزشکارانی که ورزش‌های استقامتی بیش از یک ساعت انجام می‌دهند، یا در محیط‌های شدیدا گرم یا در ارتفاعات ورزش می‌کنند حتما نیاز دارند تا آب و الکترولیت‌های از دست رفته‌ی بدنشان را تامین کنند و برای دریافت انرژی مضاعف، کربوهیدرات بیشتری مصرف کنند. منظور از الکترولیت‌ها همان یون‌های محلول در آب می‌باشد که تنظیم بودن آنها در بدن بسیار حیاتی می‌باشد، چراکه عملکرد عضلات قلبی، تنفسی و انتقال پیام در سیستم عصبی توسط همین یون‌ها صورت می‌گیرد، مانند یون سدیم، پتاسیم، کلسیم و…. .
فروشندگان ادعا می‌کنند که ترکیبات مکمل‌هایشان قابلیت تقویت کارایی و توان در ورزشکاران را دارد، و ورزشکاران حرفه‌ای و تفریحی یا تفننی نیز ممکن است از این گونه ترکیبات استفاده کنند. با این وجود بعضی سازمان‌های ذی‌ربط بیان می‌کنند که به علت نتایج متغیر و دو پهلویی که در مطالعات گوناگون بدست آمده، ممکن است استفاده از این محصولات بحث برانگیز باشد.
اکثر تحقیقاتی که برای ارزیابی کارایی مکمل‌ها صورت گرفته، بر روی ورزشکاران خاص و تحت شرایط به خصوصی انجام شده است. لذا تاثیرگذاری این مکمل‌ها برای استفاده در افرادی که به صورت گهگاهی و تفریحی ورزش می‌کنند مشخص نیست. همچنین اغلب مطالعات بر روی افراد جوان و بیشتر در آقایان انجام شده است، و تاثیرات این ترکیبات بر نوجوانان کاملا مشخص نمی‌باشد.
به علت محدود بودن نمونه‌ها، دوره کوتاه استفاده، استفاده از آزمون‌هایی جهت سنجش کارایی که با شرایط دنیای واقعی تفاوت‌هایی دارند و در نظر نگرفتن یکسری متغیرها، عملا کیفیت تحقیقات انجام شده محدودیت‌‌های خاص خود را دارد. لذا عملا تحقیقات بیشتر، دقیقتر و بی‌طرفانه‌تری جهت تعیین کارایی و سالم بودن این ترکیبات نیاز است.
کاربرد مکمل های بدنسازی
مکمل‌های بدنسازی از کاربردهای متنوعی برخوردارند که برای ورزشکاران و علاقمندان به بهبود عملکرد ورزشی و افزایش تناسب اندام می‌توانند ابزار مفیدی باشند. برخی از کاربردهای اصلی مکمل‌های بدنسازی شامل موارد زیر می‌شود:
افزایش حجم عضلات
مکمل‌هایی مانند پروتئین وی، کراتین و گینرها می‌توانند به افزایش حجم عضلات کمک کنند و عملکرد بدنسازی را بهبود بخشند.
افزایش قدرت
مکمل‌هایی نظیر کراتین و کافئین می‌توانند به افزایش قدرت و عملکرد ورزشی کمک کنند.
بهبود عملکرد ورزشی
مکمل‌هایی مانند کراتین، کافئین و بتا آلانین می‌توانند بهبود عملکرد ورزشی را تسهیل کرده و افزایش تحمل و استقامت در تمرینات فیزیکی فراهم کنند.
کاهش خستگی
مکمل‌هایی نظیر کراتین، بتا آلانین و BCAA ها می‌توانند خستگی را کاهش داده و بازیابی سریعتر بعد از تمرینات سنگین را تسهیل کنند.
تقویت سیستم ایمنی بدن
مکمل‌هایی مانند ویتامین C، ویتامین D و روی می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و از بروز بیماری‌ها و عفونت‌ها در دوران تمرینات سنگین جلوگیری نمایند.
در مکمل‌های ورزشی و بدنسازی از چه ترکیباتی استفاده می شود؟
معمولا یک مکمل بدنسازی محتوی چندین ترکیب مختلف می‌باشد. اما اکثر مطالعات انجام شده به صورت تکی این ترکیبات را مورد بررسی قرار داده‌اند، از این رو در مورد کارایی و عوارض محصولات ترکیبی اطلاعات جامع و دقیقی وجود ندارد.
چه بسا ترکیب شدن این مواد با یکدیگر درون یک محصول، روی میزان جذب یکدیگر اثر گذاشته و عملا یک یا چندین ترکیب بی اثر شده و صرفا خورده و دفع شوند. تولیدکنندگان و شرکت‌های سازنده‌ی مکمل‌های ورزشی، به ندرت بودجه‌ای برای تحقیقات دقیق علمی که قابلیت چاپ در مجلات معتبر بیومدیکال را داشته باشند، در نظر می‌گیرند. با این حال ترکیبات استفاده شده در این مکمل‌ها به صورت تک تک مورد بررسی‌هایی قرار گرفته و خواص به خصوصی از خود نشان داده‌اند.
جدول زیر به طور خلاصه موادی که در مکمل‌های بدنسازی و ورزشی استفاده می‌شود را معرفی کرده و نحوه اثرگذاری، کارایی و سالم بودن آنها را بیان می‌کند.
| ماده | مکانیسم عملکرد مطرح شده | شواهد اثربخشی | شواهد ایمنی |
|---|---|---|---|
| آنتی اکسیدان | طبق تعداد کثیری آزمایشات بالینی با جامعه آماری محدود | قابل استفاده در مقدار مجاز و مشخص. | |
| آنت (ویتامین E , C کوآنزیم Q10) | کاهش تخریب عضلات توسط رادیکال‌های آزاد، در نتیجه کاهش خستگی عضلات،کاهش التهابات و دردهای عضلانی | طبق تعداد کثیری آزمایشات بالینی با جامعه آماری محدود تاثیر مستقیمی در بهبود عملکرد مشاهده نشده است. ممکن است زمان ایجاد سازگاری‌های فیزیولوژیکی در اثر ورزش را به تاخیر بیاندازد. سازگاری فیزیولوژیکی به معنی تطابق پیدا کردن بدن ورزشکار با شرایط ورزشی برای دستیابی به حداکثر عملکرد و حداقل صدمه. | قابل استفاده در مقدار مجاز و مشخص. در صورت مصرف ویتامین C بیش از 2000 میلی گرم در روز، عوارض گوارشی پدید می‌آید. در صورت استفاده ویتامین E بیش از 1500 واحد در روز با منشا طبیعی و یا 1100 واحد در روز با منشا مصنوعی، خطر ایجاد خونریزی افزایش می‌یابد. تهوع، سوزش سردل و… نیز ممکن است در اثر مصرف co Q10 ایجاد شود. |
| آرژینین | افزایش جریان خون، اکسیژن رسانی و مواد غذایی به عضلات اسکلتی. به عنوان پیش ساز کراتین نیز عمل می‌کند. محرک ترشح هورمون رشد انسانی | تعداد محدودی آزمایش با نتایج متضاد. شواهد محدودی از خاصیت گشادکنندگی عروق و تغییر در میزان کراتین عضلات | مجاز به استفاده تا مقدار 9 گرم در روز. عوارض گزارش شده: مشکلات گوارشی مثل تهوع و اسهال |
| چغندر یا آب چغندر | گشادکننده عروق در عضلات، کاهنده نیاز به اکسیژن و افزایش تولید انرژی | ممکن است باعث افزایش عملکرد و توان شود. همچنین باعث کاهش خستگی در ورزش‌هایی همچون دو، شنا، دوچرخه سواری و قایقرانی نیز شود. به نظر میرسد این ماده بیشترین اثرگذاری را در ورزشکاران تفریحی و تفننی دارد. | مشکلی در استفاده‌ی کوتاه مدت و در مقدار مجاز یعنی حدود 2 لیوان در روز دیده نشده است. عوارض جانبی آن کاملا مشخص نیست. |
| بتا-آلانین | افزایش سنتز کارنوزین، ماده‌ای که سبب تنظیم pH و کاهش خستگی عضلات می‌شود. | شواهد متناقض و نامشخص. ممکن است در فعالیت‌هایی که بیش از 10 دقیقه طول بکشد، بی تاثیر یا دارای تاثیر کمی باشد. | با مصرف 1/6 تا 6/4 گرم در روز تا 8 هفته، خطری دیده نشده است. عوارض گزارش شده: خارش. احساس سوزن سوزن شدن در صورت، گردن، پشت دست‌ها و نیم تنه بالا درصورت مصرف بیش از 10 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن. |
| بتا هیدروکسی بتا متیل بورات (HMB) | کمک به بازسازی سلول‌های عضلانی صدمه دیده | ممکن است باعث تسریع در ریکاوری عضلات اسکلتی که در اثر تمرین آسیب دیده‌اند شود | در صورت مصرف به مقدار 3 گرم در روز حداکثر تا 2 ماه، خطر خاصی را به وجود نمی‌آورد. |
| بتائین | احتمالا باعث تولید کراتین، افزایش نیتریک اسید خون و یا احتباس آب می‌شود | آزمایشات محدودی بر روی آقایان صورت گرفته است. تاثیراتی دارد اما خیلی اندک | با مصرف 2 تا 5 گرم در روز حداکثر به مدت 15 روز، خطری فرد را تهدید نمی‌کند. |
| BCAA آمینو اسیدهای شاخه‌دار (لوسین، ایزولوسین و والین) | با متابولیزه شدن در میتوکندری سلول‌های عضلانی، انرژی موردنیاز حین ورزش را تامین می‌کند. | شواهد کمی مبنی بر افزایش عملکرد و توان در ورزش‌های هوازی وجود دارد. با این حال احتمالا باعث افزایش حجم عضله و قدرت در حین تمرین بشود. | در صورت استفاده به میزان 20 گرم در روز برای کمتر از 6 هفته، خطری دیده نشده است. |
| کافئین | مانع فعالیت آدنوزین می‌شود و آن را بلاک می‌کند، احساس درد و فشار را نیز کاهش می‌دهد. | تحقیقات بسیار زیاد با نتایج ثابت. اگر قبل از شروع فعالیت ورزشی خورده شود، ممکن است کارایی را در ورزش‌های استقامتی و طولانی مدت مثل دو و فوتبال افزایش دهد. | با مصرف حداکثر 400-500 میلی‌گرم در روز در بزرگسالان،منطقا مشکلی ندارد. از عوارض گزارش شده می‌توان به بی‌خوابی، بی‌قراری،تهوع، استفراغ، تاکی کاردی(افزایش ضربان قلب) و آریتمی اشاره کرد. خطر مرگ در صورت مصرف یکباره حدود 10-14 گرم کافئین خالص یا 200mg/kg |
| سیترولین | گشادکننده عروق، افزایش دهنده اکسیژن‌رسانی و مواد غذایی به عضلات | آزمایشات بسیار محدودی که انجام شده است، استفاده از این ماده را جهت بهبود عملکرد تایید می‌کند. | نگرانی‌های کمی در صورت مصرف کمتر از 9 گرم برای یک روز و 6 گرم در روز برای کمتر از 16 روز وجود دارد. عوارض گزارش شده: ناراحتی‌های دستگاه گوارش |
| کراتین | کمک به تامین انرژی عضلات عمدتا برای ورزش‌های کوتاه مدت و غیرهوازی | احتمالا باعث افزایش قدرت، نیرو و حداکثر کارکرد عضلات شود. کمک به تطابق‌پذیری بدن به شرایط ورزشی و کمی هم مناسب برای ورزش‌های استقامتی. | کمی نگرانی در صورت مصرف در حدود مجاز گزارش شده است: دوز اولیه(لودینگ) 20 گرم در روز تا 7 روز، دوز نگهداری: 5-3 گرم در روز نهایتا تا 12 هفته. عوارض گزارش شده: احتباس آب، مشکلات گوارشی، سفتی و عدم تحمل گرما |
| عصاره شاخ گوزن (Deer antler velvet) | حاوی فاکتورهای رشد(فاکتور رشد شبه انسولین IGF-1) که می‌تواند رشد عضلات را تقویت کند. | مطالعات بسیار محدود، تاثیر مثبتی را گزارش نکرده‌اند. | شواهدی مبنی بر سالم بودن جهت استفاده در دسترس نیست. عوارض گزارش شده: افت قندخون، سردرد، اِدم، درد مفاصل. ممنوع بودن استفاده در مسابقات حرفه‌ای |
| دهیدرواپی آندروسترون (DHEA) | هورمون استروئیدی که می‌تواند به تستوسترون و استرادیول تبدیل شود | طبق مطالعات محدود انجام شده، هیچ تاثیر مثبتی ناشی از مصرف این ماده دیده نشده است. | سالم بودن به طوردقیق مورد بررسی قرار نگرفته است. اما در صورت مصرف مقدار کمتر از 150 میلی گرم در روز برای 6 تا 12 هفته نگرانی خاص وجود ندارد. عوارض گزارش شده: افزایش تستوسترون در خانم‌ها که باعث بروز آکنه و رشد مو در صورت می‌شود. |
| جینسنگ | مکانسیم عمل نامشخص. در طب چینی، جینسنگ آسیایی به عنوان تقویت کننده بنیه و نشاط استفاده می‌شود. جینسنگ سیبری نیز برای کاهش خستگی استفاده می‌شود. | تاثیر مثبتی دیده نشده است. ( موارد مورد بررسی: اوج قدرت، زمان خسته شدن، وارد کردن فشار و نیرو، ریکاوری و ترمیم ناشی از فعالیت‌های شدید، مصرف اکسیژن و ضربان قلب. که در هیچ کدام از این موارد تاثیری دیده نشد.) | نگرانی‌های کمی برای استفاده کوتاه مدت دیده شده است. عوارض گزارش شده: جینسنگ آسیایی: سردرد، اختلالات خواب، مشکلات گوارشی جینسنگ سیبری: نامشخص |
| گلوتامین | مورد استفاده در سوخت وساز و تولید انرژی. فراهم کردن نیتروژن برای بسیاری از واکنش‌های بیوشیمیای حیاتی در بدن. | ممکن است باعث بهبود فرایند ریکاوری قدرت عضلاتی شود و درد عضلانی را کاهش دهد. اما تاثیری در جلوگیری از تحلیل عضلانی در وزنه‌برداران بزرگسال دیده نشده است. | در صورت مصرف در حدود 45 گرم در روز برای 6 هفته خطری دیده نشده است. استفاده بی خطر در بعضی بیماری‌ها، حداکثر تا 0.42 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن( مثلا در یک فرد 70 کیلویی، 30 گرم در روز).عوارض گزارش شده: مشخص نمی‌باشد. |
| آهن | افزایش برداشت اکسیژن، کاهش ضربان قلب،کاهش غلظت لاکتات حین تمرین | کمبود آهن حتی به مقدار کم، می‌تواند در عملکرد ورزشی اختلال ایجاد کند. درمان کم خونی فقر آهن ، می‌تواند باعث افزایش ظرفیت کاری شود. | در صورت مصرف 8 میلی‌گرم در روز برای مردان سالم و زنان یائسه، و 18 میلی‌گرم در روز برای زنان سالم قبل از یائسگی، خطری فرد را تهدید نمی‌کند. عوارض گزارش شده: آشفتگی گوارشی، یبوست، تهوع، درد شکمی، استفراغ و غش کردن در صورت مصرف بیش از 45 میلی‌گرم در روز |
| پروتئین | ساخت، حفظ و ترمیم عضلات | طبق مطالعات بسیار زیاد؛ بهبود کارکرد عضلات در حین تمرین و بهبود فرآیند ریکاوری و ترمیم پس از ورزش | با مصرف مقدار مجاز روزانه برای ورزشکاران، مشکل خاصی دیده نشده است. میزان مصرف مجاز روزانه برای ورزشکاران، حداکثر تا 2 g/kg(2 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن)عوارض گزارش شده: مشخص نیست |
| کوئرستین | افزایش تعداد میتوکندری در سلول‌های عضلانی، کاهش استرس اکسیداتیو، کاهش التهابات و بهبود جریان خون | اثرگذاری کم و بعضا بی اثر در فعالیت استقامتی و حداکثر میزان مصرف اکسیژن | در صورت مصرف کمتر از 1000 میلی‌گرم در روز برای حداکثر 8 هفته، مشکلی خاصی پیش نخواهد آمد. عوارض گزارش شده مشخص نیست |
| ریبوز | مورد استفاده در ساخت آدنوزین تری فسفات (ATP) | اثرگذاری کم و یا بعضا بی اثر در افزایش ظرفیت ورزشی چه در بزرگسالان تعلیم دیده و چه در بزرگسالان تعلیم ندیده | سالم بودن به عنوان مکمل، به طور دقیق بررسی نشده است. در صورت مصرف کمتر از 10 گرم در روز به مدت 8 هفته، خطری گزارش نشده است. عوارض گزارش شده‌ای در دسترس نیست. |
| سدیم بی‌کربنات | حذف یون‌های هیدروژن حاصل از فعالیت شدید عضله را افزایش می‌دهد و در نتیجه اسیدوز متابولیک و خستگی را می‌کاهد. | ممکن است در حد کم و یا متوسط، عملکرد ورزشی را افزایش دهد، مخصوصا در ورزشکاران تعلیم دیده. | برای استفاده کوتاه مدت به مقدار کمتر از 300 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن، خطری برای استفاده وجود ندارد. عوارض گزارش شده: تهوع، دل درد، اسهال و استفراغ |
| آلبالو | ترکیبات گیاهی داخل آلبالو یا فیتوکمیکال‌های داخل آلبالو ممکن است فرآیند ترمیم و ریکاوری را با کاهش درد و التهاب سرعت ببخشند. | نتایج متفاوتی برای کمک به فرایند ریکاوری و … بدست آمده است اما مطالعات کافی برای تایید یا رد آن وجود ندارد. | مشکلی در اثر مصرف در حدود نیم لیتر آب آلبالو یا 480 گرم پودر خشک شده‌ی آلبالو(Montmorency tart-cherry-skin) در روز، گزارش نشده است. |
| خارخسک (Tribulus terrestris) | افزایش دهنده تستوسترون سرم خون و غلظت LH (هورمون لوتئینی) | در آزمایشات بالینی محدود و کوتاه مدت انجام شده، اثر مثبتی در قدرت، توده بدون چربی بدن و سطح هورمون‌های جنسی، دیده نشده‌است. | سالم بودن به خوبی مورد بررسی قرار نگرفته است. با این حال مشکلی در اثر مصرف به مقدار کمتر از 3.21 mg/kg/day (3.21 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در روز) برای کمتر از 8 هفته، گزارش نشده است. عوارض جانبی: یک مورد مشکل نامشخص گزارش شد، اما تایید شده نیست. |
شواهد اثربخشی و ایمنی اعلام شده در بالا، برای هر عنصر به طور جداگانه بررسی و اعلام شده است. کارآیی و ایمنی این ترکیبات وقتی با یک ماده دیگر در یک محصول ترکیب شوند یا همراه با مواد دیگر در یک برنامه ورزشی مصرف شوند، ممکن است متفاوت باشد.
در این مطلب از سایت دکتر فارمو به مکمل بدنسازی چیست پرداختیم. این مقاله براساس تعدادی از آزمایشات و سایر مطالعات انجام شده در این زمینه نوشته شده است. با این حال مصرف یا عدم مصرف این مکمل‌ها می‌بایست زیر نظر متخصصین پزشکی و داروسازان با توجه به شرایط مخصوص هر فرد، انجام شود.
توجه: این مطلب یک توصیه پزشکی یا دارویی نیست!
با تشکر از مطالب خوب و مفیدتون . عین یک دایرت المعارف بدنسازی هست
ممنون امیر عزیز