درمان آفتاب سوختگی از مهم ترین مشکلات پوستی است که باید به سرعت انجام شود. بر اساس گزارش رسمی موسسه ملی سرطان، یک سوم از بزرگسالان آمریکایی هر ساله دچار آفتاب سوختگی می‌شوند و بیش از 33000 هزار نفر در اثر این شرایط، به مراقبت‌های پزشکی نیاز پیدا میکنند. اگر پوست شما روشن است یا مجبور هستید زمان زیادی از روز را در زیر نور آفتاب سپری کنید، در معرض خطر آفتاب سوختگی قرار دارید. هرچه میزان سوختگی بیشتر باشد، دوران نقاهت و بهبودی نیز طولانی تر می‌شود.
همراه دکتر فارمو باشید تا به سراغ علائم آفتاب سوختگی و روش های پیشگیری از این مشکل بپردازیم. درمان آفتاب سوختگی شامل روش هایی است که می توانید بدون نیاز به پزشک، نسبت به انجام آنها اقدام کنید. البته درمان آفتاب سوختگی دارای انواع مختلفی است که در برخی شرایط، بهترین کار مراجعه به پزشک است. در ادامه مقاله ویدیویی جهت درمان آفتاب سوختگی قرار دارد که پیشنهاد می کنیم حتماً آن را مشاهده کنید.
هیچ راه حل جادویی برای درمان آفتاب سوختگی وجود ندارد، اما روشهای مختلفی هستند که می توانید در خلال دوران نقاهت، از آنها استفاده کنید. ما در این مقاله از وبسایت دکتر فارمو، موثرترین روش‌ها برای کوتاه کردن دوران نقاهت و تسریع فرایند درمان را بررسی خواهیم کرد.
انواع آفتاب سوختگی
نوع یک: در آفتاب سوختگی درجه یک، آسیب تنها به لایه بیرونی پوست وارد می‌شود و معمولاً در چند روز تا یک هفته بدون نیاز به درمان خوب می‌شود. با این حال، می‌توان با استفاده از درمان خانگی، به بهبودی آسیب‌های پوستی کمک کرد.
نوع دو: در آفتاب سوختگی درجه دو، آسیب به لایه داخلی پوست (درم) نیز وارد می‌شود و ممکن است باعث ایجاد تاول شود. در این حالت، ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا مشکل پوستی بهبود یابد و ممکن است نیاز به درمان دکتر آفتاب سوختگی داشته باشد.
نوع سه: برخی افراد ممکن است دچار آفتاب سوختگی درجه سه شوند که نیاز به درمان اورژانسی دارد. در این نوع آفتاب سوختگی، آسیب به تمام لایه‌های پوست و حتی لایه چربی زیر پوست نیز وارد می‌شود. این مشکل ممکن است به پایانه‌های عصبی پوستی آسیب برساند و حس پوست را مختل کند. برخی داروها ممکن است باعث حساسیت افراد نسبت به اشعه ماوراء بنفش خورشید یا منابع مصنوعی شوند و در نتیجه آفتاب سوختگی درجه سه را تجربه کنند. این اتفاق وقتی اتفاق می‌افتد که فرد ساعت‌های طولانی را در نواحی استوایی زیر نور آفتاب ظهر بگذراند. با این حال، بیشتر سوختگیهای درجه سه ناشی از آتش‌سوزی یا تماس با مواد شیمیایی هستند.
علائم آفتاب سوختگی چیست؟
آفتاب سوختگی علائمی را به‌همراه دارد که می‌تواند برای هر فرد متفاوت باشد. با شناخت این نشانه ها کار ساده تری برای درمان آفتاب سوختگی خواهید داشت. در این بخش، علائم سوختگی آفتاب را بررسی می‌کنیم.
1. قرمزی پوست
قرمزی پوست، یکی از شایع‌ترین علائم سوختگی آفتاب است. در این حالت، پوست شما در ناحیه‌ای که مستقیماً با اشعه‌ی UV در تماس است، قرمز و دردناک می‌شود.
2. سوزش و درد
سوزش و درد، دو علامت دیگری هستند که معمولاً با قرمزی پوست همراه هستند. درد ممکن است از شدت متفاوتی باشد، اما گاهی اوقات می‌تواند خیلی شدید باشد.
3. تورم پوست
تورم پوست، یکی دیگر از علائم سوختگی آفتاب است که معمولاً در سطحی از پوست که با اشعه UV در تماس است، ایجاد می‌شود. تورم ممکن است باعث گرفتگی و حساسیت پوست شود.
4. خشکی و ترشحات پوستی
سوختگی آفتاب می‌تواند باعث خشکی و ترشحات پوستی شود. پوست شما ممکن است خشک شود و خارش و پوسته‌پوسته شدن را تجربه کنید.
بهترین روش های درمان آفتاب سوختگی
در درمان آفتاب سوختگی درجه یک، شما باید برای ترمیم پوست‌های آسیب دیده، زمان کافی به بدن خود بدهید. آفتاب سوختگی درجه اول لایه های خارجی پوست را تحت تاثیر قرار می دهد. پوست در چنین شرایطی معمولا قرمز می شود. پس از مدتی، بخش های آسیب دیده پوسته پوسته می شوند و سپس، پوست خود را بازسازی می کند. پوست نمی تواند خیلی سریع خود را ترمیم کند و همواره محدودیت زمانی برای این امر وجود دارد. با این حال، شما می توانید با دنبال کردن توصیه های زیر، روند بهبودی را تسریع کنید:
- استراحت زیاد
- هیدراته نگه داشتن پوست
- مرطوب کردن پوست
شما همچنین می توانید برای بهبود زخم های خود و تسریع فرایند درمان، روش های زیر را دنبال کنید:
- استفاده از یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن
استفاده از این داروها بلافاصله پس از مشاهده علائم آفتاب سوختگی، می تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
- خوب بخوابید
کم خوابیدن می تواند توانایی بدن در تولید برخی از انواع خاص سیتوکین ها را مختل کند. سیتوکین ها در کنترل التهاب های بدن موثر هستند و اختلال ایجاد شده می تواند بر توانایی بدن در ترمیم خود، اثر منفی بگذارد.
- از مصرف تنباکو خودداری کنید
تحقیقات نشان داده اند که کشیدن سیگار یا مصرف دیگر شکل های تنباکو می تواند روند طبیعی درمان را مختل کند. شاید ترک کردن تنباکو دشوار باشد اما شما می توانید با کمک یک پزشک متخصص به شیوه ای اصولی، تنباکو را ترک کنید.
- از نور خورشید دوری کنید
در صورتی که به آفتاب سوختگی دچار شده اید، از قرار گرفتن بیشتر در برابر تابش خورشید خودداری کنید. اشعه های فرابنفش می توانند شدت آسیب های وارده را تشدید کنند. اگر مجبور هستید از خانه بیرون بروید، پوست آفتاب سوخته خود را با پارچه بپوشانید و حتما از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- از آلوئه ورا کمک بگیرید
آلوئه ورا حاوی ماده ای به نام آلوئین است که منجر به کاهش التهاب می شود. آلوئه ورا همچنین می تواند با مرطوب نگه داشتن پوست، از پوسته پوسته شدن آن جلوگیری کند.
- با آب خنک دوش بگیرید
آکادمی پوست آمریکا دوش گرفتن با آب سرد را برای التیام پوست آفتاب سوخته پیشنهاد می کند. پس از حمام و خشک شدن پوست، بهتر است مقدار اندکی کرم مرطوب کننده را بر روی پوست خود بمالید تا از خشکی پوست بیش از حد آن جلوگیری کنید.
- از کرم هیدروکورتیزون استفاده کنید
کرم هیدروکورتیزون می تواند به درمان ورم و خارش پوست کمک کند. از این کرم می توانید برای کنترل عوارض جانبی استفاده کنید. هیدروکورتیزون یک درصد در داروخانه ها بدون نسخه به فروش می رسد اما برای خرید دوز های بالاتر این کرم، به نسخه پزشک احتیاج خواهید داشت.
- بدن خود را هیدراته نگه دارد
آفتاب سوختگی رطوبت پوست شما را از بین می برد. نوشیدن مقدار زیادی مایعات و الکترولیت ها می تواند به آبرسانی مجدد پوست شما کمک کند.
- از کمپرس سرد استفاده کنید
کمپرس آب سرد می تواند به التیام پوست کمک کند اما تحت هیچ شرایطی آن را مستقیما بر روی ناحیه آفتاب سوخته اعمال نکنید. کمپرس آب سرد می تواند در اندک زمانی حرارت پوست، و در نتیجه آن التهاب پوست، را کاهش دهد.
- حمام با اوتمیل را امتحان کنید
اوتمیل می تواند به کاهش احساس سوزش و تسکین پوست کمک کند. برای انجام این کار، شما می توانید چند قاشق غذاخوری بکینگ سودا را با یک لیوان جو دوسر مخلوط کرده و آن را به یک وان حمام پر از آب اضافه کنید. سپس در داخل این آب استراحت کنید تا پوست شما التیام پیدا کند.
بر اساس تحقیقات انجام شده، روغن های طبیعی مانند روغن بابونه، چوب صندل، نعنا یا لاوندر در کنار سرکه سیب می توانند به درمان کمک کنند. با این حال این روش ها به صورت علمی هنوز ثابت نشده اند. بدین ترتیب، در صورتی که مایل هستید این روش ها را امتحان کنید، باید بسیار دقت کنید و توصیه های ایمنی را برای مراقبت از پوست خود، جدی بگیرید.
به یاد داشته باشید که درمان آفتاب سوختگی در کوتاه مدت، حتی در صورتی که دچار سوختگی خفیف شده باشید، امکان پذیر نیست. درمان این بیماریه در نوع درجه یک، یک هفته به طول می انجامد و نوع شدیدتر ممکن است هفته ها یا ماه ها شما را درگیر کند.
درمان آفتاب سوختگی شدید
بخش های برنزه شده پوست معمولا آفتاب سوختگی درجه یک را تجربه می کنند. هرچه مدت زمان بیشتری را زیر نور خورشید سپری کنید، شدت آفتاب سوختگی نیز افزایش پیدا می‌کند و درجه دو یا سه بسیار شدیدتر و جدی تر هستند.
آفتاب سوختگی درجه دوم معمولا به دومین لایه پوست نفوذ می کند که تحت عنوان اپیدرم شناخته می شود. این شدت از سوختگی با تاول های پوستی همراه است. آسیب درجه سه به چربی‌های زیر پوست نفوذ می کند و حتی منجر به نابودی عصب های بدن شود. در نتیجه آفتاب سوختگی درجه سه، شما هیچ دردی را تجربه نخواهید کرد. در موارد شدیدتر سوختگی، شما همچنین در معرض خطرات زیر قرار دارید:
- کم آبی بدن
- عفونت
- سپتیسمی
درمان آفتاب سوختگی درجه دو یا سه در خانه امکان پذیر نیست. در صورت ابتلا به چنین شرایطی، شما باید به اورژانس پزشکی مراجعه کنید و سریعا تحت درمان پزشک قرار بگیرید.
درمان آفتاب سوختگی و کمک گرفتن از پزشک
اگر آفتاب سوختگی شما خفیف باشد، به مرور زمان و بدون نیاز به کمک های پزشکی، بهبود پیدا می کند. در چنین شرایطی، معمولا نیازی به مراجعه به پزشک و درمان آفتاب سوختگی نخواهید داشت.
با این حال، در صورتی که به آفتاب سوختگی درجه دو یا سه دچار شوید، کمک گرفتن از پزشک ضروری خواهد بود. به طور خاص، اگر در اثر آفتاب سوختگی علائم و عوارض زیر را تجربه می کنید، مراجعه به پزشک الزامی است:
- پوست شما دچار تاول و یا متورم شده باشد.
- دچار تب و لرز شده باشید و یا بیش از حد احساس گرما کنید.
- دچار حالت تهوع یا استفراغ شده باشید.
- کم آبی شدیدی را تجربه کنید
- احساس سرگیجه، بیماری یا خستگی کنید
- دچار سردرد شدید شده باشید
- دچار گرفتگی عضلات شوید
بنابراین برای درمان آفتاب سوختگی درجه سه باید به پزشک معالج مراجعه کنید. آفتاب سوختگی در کودکان و نوزادان باید جدی گرفته شود. این نوع از آسیب می تواند در کودکان و نوزادان خطرات جدی تری مانند سرطان پوست را به همراه داشته باشد. در صورتی که کودک شما دچار آفتاب سوختگی شده است، و به ویژه اگر این علائم شدید هستند، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. یکی دیگر از انواع آفتاب سوختگی که باید سریعاً برای درمان آن اقدامات لازم را انجام دهید، درمان سریع آفتاب سوختگی صورت است. پوست صورت نازک و آسیب پذیر است و به همین دلیل باید طبق دستورات پزشک مراقب از پوست را آغاز کنید.
بهترین روش برای پیشگیری از آفتاب سوختگی
استفاده از کرم ضد آفتاب: استفاده از کرم ضد آفتاب می تواند در پیشگیری از سوختگی ناشی از نور خورشید مفید باشد. برای استفاده از کرم ضد آفتاب درست، بهتر است که از کرم هایی با محتویات SPF بالا استفاده کنید و هرچند که در فصول گرم سال باید بیشتر به این موضوع توجه کنید، اما در فصول دیگر نیز استفاده از کرم ضد آفتاب نیز پیشنهاد می شود. به هر حال یکی از روش های درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست استفاده از ضدآفتاب ها می باشد.
توصیه درباره جلوگیری از آسیب به پوست ناشی از نور خورشید: برای جلوگیری از آسیب به پوست ناشی از نور خورشید از لباس هایی با بافت نخی سبک و رنگ های تیره استفاده نکنید و از عینک آفتابی با شیشه های UV-blocking نیز استفاده کنید. همچنین، روزهایی که اشعه UV نور خورشید بسیار قوی هستند و در ساعاتی که نور خورشید بیشتر استفاده گردددور از آفتاب بمانید و از فضای باز پرهیز کنید.
بهترین راه درمان آفتاب سوختگی، در قدم اول، جلوگیری از بروز آن است. در ادامه چند راه برای پیشگیری از آفتاب سوختگی را معرفی خواهیم کرد:
- به دنبال سایه باشید
قرار گرفتن زیر تابش مستقیم نور خورشید برای طولانی مدت، خطرناک است. سعی کنید در طول روز زمانی را زیر سایه سپری کنید و یا با استفاده از چتر برای خود سایه ایجاد کنید.
- زمانی که تابش نور خورشيد بسیار شدید است.
از خانه خارج نشوید. اشعه ماورا بنفش در اواخر صبح و اوایل بعد از ظهر بسیار شدید است. بهتری است از ساعت 10 صبح الی چهار بعد از ظهر، از خانه بیرون نروید یا در صورت بیرون رفتن، پوست خود را به خوبی بپوشانید.
- استفاده از کلاه
استفاده از کلاه هایی با لبه های پهن می تواند از صورت، گوش ها و گردن شما در برابر تابش نور خورشید محافظت کند.
- استفاده از عینک آفتابی
عینک آفتابی می تواند از چشم ها و پوست حساس اطراف چشم ها در برابر تابش اشعه ماورا بنفش محافظت کند.
- استفاده از کرم ضد آفتاب
استفاده از کرم ضد آفتاب با پوشانندگی بالا و حداقل SPF15، حتی در روزهای ابری، توصیه می شود. شما باید این کرم را حداقل هر دو ساعت یک بار تجدید کنید. حتما قبل از استفاده، تاریخ انقضای کرم را کنترل کنید.
- استفاده از لباس UPF
لباس های UFP می توانند بدن را در برابر تابش اشعه های خطرناک خورشید محافظت کنند. استفاده از کرم ضد آفتاب در زیر این لباسها، حفاظت بدن در برابر خورشید را افزایش می دهد.
عوامل تاثیر گذار بر درمان آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی بر اثر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض امواج ماورا بنفش خورشید رخ می دهد. این کار می تواند پوست بدن انسان را بسوزاند. آفتاب سوختگی در افرادی که پوست های روشن تری دارند، نسبت به پوست های تیره تر، شدیدتر می باشد. هرچقدر میزان سوختگی شدیدتر باشد، پروسه ترمیم و جایگزین پوست های سالم نیز طولانی تر می شود. علائم آفتاب سوختگی خفیف معمولا پس از سه الی پنج روز از بین می روند. این در حالی است که ترمیم آسیب‌های شدیدتر، هفته ها به طول می انجامد.
بر اساس تحقیقات منتشر شده در سال 2020، میزان بهبودی پوست شما پس از آفتاب سوختگی به فاکتورهای ژنتیکی بدن شما بستگی دارد. علاوه بر آن، عوامل دیگری همچون سلامت کلی بدن و سن شما نیز در این فرایند تاثیرگذار هستند. گاهی شرایط، بیماری های زمینه ای و سبک زندگی ما می توانند به تضعیف سیستم ایمنی بدن ما منجر شوند. این امر نیز به نوبه خود بر توانایی بدن در التیام سریع آفتاب سوختگی اثرات منفی می گذارد. برخی از عوامل تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن عبارتند از:
- دیابت
- سیگار کشیدن
- سوء تغذیه
- چاقی
- استرس مزمن
- بیماری شریانی
- گردش ضعیف خون
- سرکوب سیستم ایمنی
نکات مهم در مورد درمان آفتاب سوختگی
بزرگترین پارامتر خطری که باید در خصوص آفتاب سوختگی در نظر بگیرید، مدت زمان قرار گرفتن زیر آفتاب و همچنین شدت تابش نور آفتاب است. هرچه زمان قرار گرفتن شما زیر نور خورشید بیشتر باشد یا شدت تابش خورشید بیشتر باشد، احتمال آفتاب سوختگی و بروز شرایط سوختگی حاد تر نیز بالاتر خواهد بود. علاوه بر آن، فاکتورهایی هستند که می توانند احتمال آفتاب سوختگی را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
- پوست شما چگونه در معرض تابش قرار می‌گیرد؟
به عنوان مثال، آیا در ساحل و در اثر دراز کشیدن زیر نور آفتاب با مایو دچار آفتاب سوختگی شده اید یا با بلوز استین بلند و در یک روز آفتابی در شهر.
- آیا در یک روز آفتابی دچار آفتاب سوختگی شده اید یا یک روز بارانی؟
همیشه خطر آفتاب سوختگی، حتی در روزهای بارانی و یا زمستان وجود دارد.
- آیا بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر که شدت پرتوهای خورشید قوی است، بیرون بوده اید؟
- مصرف داروها و مکمل های خاص، مانند دیورتیک‌ها
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، رتینوئید ها و خار مریم می تواننند شانس شما برای آفتاب سوختگی را افزایش دهند.
- اگر در ارتفاع های بالاتری از سطح دریا زندگی می کنید، حفاظت جوی کمتری در برابر اشعه ماورا بنفش وجود دارد و در نتیجه بیشتر در خطر آفتاب سوختگی هستید.
- اگر به خط استوا نزدیک تر باشید، ممکن است بیشتر در معرض اشعه ماوراء بنفش قرار بگیرید.
- زندگی در مکان هایی که لایه اوزون نازک تری دارند، می تواند ریسک آفتاب سوختگی را افزایش دهد.
افرادی که رنگ پوست روشن تری دارند، بیش از سایرین در معرض آفتاب سوختگی قرار دارند. با این حال، افرادی با پوست های تیره تر نیز باید از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید برای هر دو گروه، خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد.
نتیجه گیری برای درمان آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش ایجاد می شود. هیچ درمان معجزه آسایی برای آفتاب سوختگی وجود ندارد، اما ممکن است بتوانید روند بهبودی بدن خود را با کمک روش هایی که در مقاله درمان آفتاب سوختگی بیان کردیم تسریع بخشید. در این مقاله به طور کامل در مورد درمان آفتاب سوختگی و انواع آفتاب سوختگی مطالبی را مطرح کردیم.
در صورتی که به آفتاب سوختگی شدید دچار شده اید، پوست شما تاول زده است و یا احساس بیماری می کنید، باید به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول در مورد آفتاب سوختگی
درمان آفتاب سوختگی چقدر طول میکشد؟
درمان آفتاب سوختگیهای درجه یک یا خفیف معمولا چند روز به طول میانجامند و سپس خود به خود بهبود پیدا میکنند. در صورتی که آفتاب سوختگی شما شدیدتر باشد، دوران نقاهت آن طولانیتر خواهد بود و برای درمان چنین شرایطی، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
چگونه آفتاب سوختگی را خیلی سریع درمان کنیم؟
هیچ راه حل سریعی برای درمان آفتاب سوختگی وجود ندارد. آفتاب سوختگی خفیف معمولا در طی چند روز بهبود پیدا می کند و آفتاب سوختگی شدید به درمان های پزشکی احتیاج خواهد داشت.
میزان آفتاب سوختگی بدن چگونه درجه بندی می شود؟
آفتاب سوختگی در اکثر موارد، از نوع درجه یک است. شما می توانید از راهنمای CDC برای تعیین میزان آفتاب سوختگی بدن خود کمک بگیرید.
پوسته پوسته شدن بدن در اثر آفتاب سوختگی را چگونه درمان کنیم؟
بهتر است پوست خود را در چنین شرایطی، راحت بگذارید. اجازه دهید پوست شما به صورت طبیعی خود را جایگزین کند. برای تسکین و آب رسانی به پوست از مرطوب کننده های مناسب استفاده کنید. محصولات حاوی آلوئه ورا می توانند انتخاب مناسبی برای این امر باشند.
چگونه تاول های آفتاب سوختگی را درمان کنیم؟
در صورتی که پوست شما تاول زده است، این بدان معناست که به آفتاب سوختگی درجه دو دچار شده اید. در چنین شرایطی باید به پزشک مراجعه کنید. کمپرس آب سرد برای تسکین پوست توصیه می‌شود. همچنین برای جلوگیری از عفونت‌های پوستی، بهتر است هیچ تاولی را باز نکنید. در صورت باز شدن تاول ها، ناحیه درگیر را با آب و صابون بشویید.
شاید بهتر باشد از یک لایه آکوافور برای محافظت و مراقبت از پوست در ناحیه تاول‌ها استفاده کنید. شما همچنین می توانید از پمادهای آنتی بیوتیک که در داروخانه ها و بدون نیاز به نسخه پزشک به فروش می رسند، استفاده کنید. مراقب آلرژی پوستی ناشی از حساسیت به نئومیسین باشید. برخی از پماد های آنتی بیوتیک، حاوی این ماده هستند.
بسیار عالی
:)