کک و مک بهعنوان یک اختلال پوستی شناخته میشود که دلایل پزشکی خاصی هنوز برای آن یافت نشده است. این لکهها به رنگ قهوهای روی پوست قابلمشاهده هستند که بهسلامتی فرد هیچگونه آسیبی وارد نمیکند. اما از لحاظ ظاهری شاید برای برخی از افراد آزاردهنده باشد.
دانشمندان تاکنون سعی کردهاند دلیل مختلفی را برای ایجاد کک و مک در افراد دخالت دارد را ارائه دهند که به مواردی مانند: وراثت، تغذیه نامناسب، افزایش سن، مشکلات هورمونی و نور آفتاب میتوان اشاره کرد. البته نقش وراثت بیشتر از تمام موارد در این نوع بیماری تأثیر داشته و برای این نوع افراد توصیه میشود که روشهای درمانی خود را ادامه دهند. چراکه احتمال بازگشت این عارضه وجود دارد. در ادامه بیشتر راجب کک ومک و علائم آن صحبت خواهیم کرد.
کک و مک چیست؟
قبل از اینکه به علائم و تشخیص ککومک بپردازیم اولازهمه باید بدانیم کک و مک چیست؟ و این بیماری را بیشتر بشناسیم. این لکههای قهوهای با قرارگیری زیر نور آفتاب بیشتر میشود. این لکهها در واقع از سلولهای خوشهای پوست ایجاد شده و حاوی رنگدانه ملانین است.
در بدن انسان سلولهای تولیدکننده رنگدانه پوست وجود دارد که به نام ملانوسیت شناخته میشود. ملانوسیتها با فرستادن رنگدانه ملانین به کراتینوسیتها از اعضای داخلی بدن در مقابل عوامل خارجی محافظت میکنند. برخلاف خالهای روی پوست که برجسته هستند کک و مکها هیچگونه برجستگی ندارند و داخل پوست قرار دارند.
علائم و تشخیص کک و مک
کک و مک هیچگونه علائم و نشانهای برای تشخیص ندارد به جز لکههایی که روی پوست قابلمشاهده هستند. افراد با کک ومک زیاد بیشتر در معرض سرطان پوست قرار دارند. این عارضه پوستی را بر اساس اندازه و رنگ به دودسته تقسیم میکنند. این لکهها اگر بهصورت لکههای مایل به قرمز و یا به رنگ قهوهای با اندازه پهن باشند اغلب در فصل تابستان بیشتر خود را نشان میدهند و در فصل زمستان محو خواهند شد. افرادی که رنگ پوست روشنتری دارند بیشتر در معرض ابتلا به این نوع کک و مک هستند. این نوع عارضه از طریق ژن میتواند به نسلهای بعدی هم سرایت کند.
انواع کک و مک
کک و مک به دو نوع مختلف تقسیم میشود که در این بخش هرکدام از آنها را مورد بررسی قرار میدهیم.
کک و مک لنتیگو سیمپلکس (ساده):
لنتیگو سیمپلکس یا همان کک و مک ساده که بیشتر در افراد باسابقه ژنتیکی دیده میشود و بهصورت لکههای رنگی تیره روی پوست خود را نشان میدهد.
کک و مک سولار لنتیگو (آفتابسوخته):
این نوع کک و مک که ناشی از آفتابسوختگی بوده و بهصورت لکههای کمی تیرهتر از رنگ پوست خود را نشان میدهد. سولار لنتیگو یک نوع آسیبدیدگی دائمی است و عوامل مختلفی در بروز آن تأثیرگذار خواهد بود. شایعترین این عوامل وراثت و در معرض مستقیم نور آفتاب قرارگرفتن است.
شدت این نوع ککومک در دو فردی که به یکمیزان در معرض نور خورشید قرار گرفتهاند متفاوت خواهد بود. لایه سطحی پوست یا همان اپیدرم وقتی در معرض تابش اشعه ماورا بنفش قرار میگیرد ضخیمتر میشود و همین باعث سلولهای رنگدانهای ملانوسیتها رنگدانه ملانین بیشتر را تولید کنند. افزایش ملانین یک نوع راهکار از طرف پوست برای مقابله با تابش نور خورشید است که بهمرورزمان موجب لکههای پوستی خواهد شد.
کک و مک روی نقاط مختلف بدن
پوست بدن بخصوص ناحیه صورت و دستها بیشتر در معرض هوا و نور آفتاب قرار دارد و از لحاظ بیرونی و درونی بیشتر آسیبپذیر است. تنشهای روحی و مشکلات عصبی، تابش نور خورشید، ناراحتیهای گوارشی، تغذیه نامناسب، سرمای شدید و گرمای زیاد و وراثت همگی روی بهوجودآمدن ککومک روی نقاط مختلف بدن تأثیرگذار خواهد بود.
این لکهها در هر سنی امکان دارد خود را نشان دهد و بیشتر نواحی صورت، ساعد، دست، گردن و سینه در معرض آن قرار خواهند داشت. افراد با پوست روشن بخصوص اگر موهای قرمزی داشته باشند بیشتر مستعد ایجاد ککومک هستند. در فصل بهار و تابستان این لکهها زیادتر میشوند و در فصل سرد کمرنگ خواهند شد. قرارنگرفتن در زیر نور خورشید و استفاده از ضدآفتاب باعث پیشگیری از این لکهها میشود.
راههای درمان کک و مک
ککومک در کودکی که تازهمتولدشده حتی اگر زمینه ژنتیکی داشته باشد دیده نمیشود. بعد از اینکه کودک بزرگ شود و در معرض اشعه مضر مختلف قرار بگیرد کمکم این لکهها خود را نشان میدهند. پس قبل از ایجاد چنین چیزی افراد باید به دنبال راههای درمان ککومک باشند. البته قبل از پرداختن به این راههای درمانی باید بگوییم که این بیماری پوستی درمان دائمی ندارد.
استفاده از کرم ضدآفتاب:
استفاده از کرم ضدآفتاب لکه بر قوی شما را از شر ککومک نجات نمیدهد؛ بلکه برای پیشگیری از ایجاد و یا تشدید این لکهها باید مورداستفاده قرار بگیرد. پس باید در تمام روزهای سال حتی روزهای ابری روی پوست خود ضدآفتاب بزنید. ضدآفتاب باید دارای SPF30 به بالاتر باشد و 15 دقیقه قبل از اینکه بیرون بروید آن را روی پوست خود بمالید.
درمان کرایو سرجری:
در این روش درمان از سرمای شدید به شکل نیتروژن مایع استفاده میکنند. این کار باعث ازبینرفتن سلولهای غیرطبیعی پوست شده که بیخطر و بدون بیهوشی آن را انجام میدهند. دوران نقاهت در این روش درمانی بسیار کوتاه بوده و بعضی از عوارض مانند: تاول، خونریزی و افت رنگدانه را میتوان در برخی از افراد مشاهده کرد.
لایهبردارهای شیمیایی:
یکی از روشهای کارآمد برای درمان ککومک استفاده از لایهبردارهای شیمیایی است. در این نوع درمان تمرکز بر روی مناطق دارای لکه خواهد بود و تمام سطح پوست را تحت پوشش قرار میدهد. با این کار بافت پوست بهبود پیدا کرده و لکهها کاهش پیدا میکنند.
لیزردرمانی:
با لیزر لایهبردار میتوان ککومک را درمان کرد. در این روش انرژی خارج شده از لیزر باعث شکستهشدن رنگدانه میشود و تبدیل به میکرو ذرات خواهد شد. سپس مکانیسم طبیعی بدن این میکرو ذرات را جذب و آنها را از بین خواهد برد. قبل از شروع درمان از یک کرم موضعی بیحسکننده در ناحیه موردنظر برای فرد تجویز میشود تا در طول لیزر درد کمتری را احساس کند.
درمان IPL:
این روش شبیه به لیزر بوده و نور ساطع شده به سلولهای هدف که دارای رنگ خاص هستند نفوذ میکند. بعد انرژی نور به انرژی گرمایی تبدیل شده و منطقه هدف خاصی را تحتتأثیر قرار میدهد. این روش دقیقاً شبیه به لیزر نیست در ای پی ال در هر پالس طولموج رنگی بسیاری رها میشود درحالیکه لیزر تنها میتواند یک طولموج را رها کند.
درمانهای خانگی کک و مک:
این مشکل پوستی با درمانهای خانگی نیز قابلپیشگیری خواهد بود. استفاده از آبلیمو میتواند این لکهها را کمرنگ کند بدین صورت که مقداری آبلیموی تازه را روی پنبه ریخته و روی مناطقی از پوست که دارای کک و مک است بمالید. یکی دیگر از روشهای خانگی برای ازبینبردن ککومک ترکیب عسل و شکر یا عسل و نمک بوده که مانند یک لایهبردار و اسکراب عمل میکند. ماست، پیاز، خامه ترش و روغن بادام هم میتواند روی این لکهها تأثیر مثبتی داشته باشند.
جلوگیری از زیادشدن کک و مک
برای جلوگیری از زیادشدن ککومک استفاده از کرم ضدآفتاب بسیار ضروری است. این کرم لکههایی را که از قبل به وجود آمدهاند را نمیتواند درمان کند؛ اما از ایجاد لکههای جدید جلوگیری میکند. متخصصان توصیه میکنند در تمام روزهای سال حتماً از کرم ضدآفتاب استفاده شود.
در زیر نور آفتاب از دستکش و کلاه استفاده کنید تا مانع آسیب به پوست خود شوید. همچنین برای جلوگیری از زیادشدن ککومک حتماً ویتامین E و C مصرف کنید. استفاده از مایع و پودرهای بهداشتی باعث نازک شدن پوست میشوند و همین زمینه را برای ایجاد لکههای پوستی مهیا خواهد کرد.
کاربران دیگر رسانه ها درباره کک و مک چه نظری دارند؟
نظر کاربران نی نی سایت درباره کک و مک و درمان آن اینگونه است:
- ترنم 1391 گفته: دختردایی من صورتش کک ومک داشت واجبی یک قاشق حنا هم یک قاشق زد ونیم ساعت موند سه بار درطول یک هفته این کارانجام دادخیلیییییییی کم شد وصورتش صاف شده
- نرگس حسینی گفته: خودم كك و مك نداشتم ولي دوستم دارو ايناك استفاده كرد بعددوماه برگشت، ليزر هم شنيدم تاپنجاه درصد كم ميكنه البته يكي ميگفت انجام داده بعديه مدت بازدراومده
در بروز کک و مک عوامل مختلفی تأثیرگذار خواهد بود که در این مطلب به آنها پرداختیم. همچنین درمانهای گوناگونی را هم برای ازبینبردن این عارضه مورد بررسی قرار دادیم. پس اگر دچار چنین لکههای پوستی هستید حتماً به دنبال درمان و جلوگیری از زیادشدن آن باشید.
توجه: این مطلب یک توصیه پزشکی یا دارویی نیست!