درمان آکنه های پوستی چیست؟

قرص راکوتان عوارض زیادی دارد من جمله خشکی پوست، چشم، بینی و لب‌، خارش و التهاب، درد مفاصل و عارضه‌ی مهم و خطرناک دیگر، افزایش آنزیم‌های کبدی می‌باشد.

آکنه از دید بعضی افراد مسئله پیش پا افتاده‌ای به نظر می‌رسد اما به علت ایجاد تغییر منفی در ظاهر شخص می‌تواند تاثیرات مخربی بر روان وی داشته باشد که بالطبع این ناراحتی‌ها باعث ایجاد اختلال در فعالیت‌های روزمره و حضور موثر فرد در جامعه می‌شود. در این مطلب سعی می شود تا راهکار های مناسب برای درمان پایدار آکنه و جوش معرفه و مورد بررسی قرار گیرند.

درمان آکنه و جوش چطور باعث زیبایی شما می شود؟!

ایجاد آکنه طی چندین فرآیند همزمان اتفاق می‌افتد که هرکدام با علل متفاوتی اتفاق می‌افتد. یکی از اصلی ترین علل ایجاد جوش‌های پوستی، دلایل هورمونی می‌باشد. با رسیدن به سن بلوغ، ترشح هورمون‌های آندروژنی یا به اصطلاح هورمون‌های مردزا، هم در پسران و هم در دختران، افزایش می‌یابد، که این افزایش ترشح هورمونی طی فرآیند‌هایی موجب افزایش ترشح چربی و همچنین افزایش غلظت آن می‌شود.

هم‌زمان، باکتری‌های موجود در سطح پوست مثل استافیلوکوکوس اورئوس و پروپیونی باکتریوم آکنه نیز از این چربی‌ها به عنوان منبع غذایی استفاده کرده و تعدادشان زیاد می‌شود که به دنبال آن انباشته شدن مواد دفعی حاصل از رشد و تکثیر این باکتری‌ها اتفاق می‌افتد. سیستم ایمنی بدن نیز با آگاه شدن از این شرایط سریعا دست به کار شده و نیروهایی جهت سرکوب این تجمعات باکتریایی به محل اعزام می‌کند که نتیجه‌ی آن هم با ایجاد التهاب و قرمزی در موضع قابل مشاهده است، که این خود سبب تورم بیشتر می‌شود.

از طرف دیگر، این هورمون‌های آندروژنی سبب تکثیر بیشتر سلول‌های سطح پوست می‌‌‌‌شوند_که یکی از دلایل شوره‌ی سر در نوجوانان می‌باشد_ و این تکثیر سلولی و پوسته ریزی، سبب بسته شدن منافذ پوست می‌شود. در نهایت با بسته شدن منافذ پوست، چربی در زیر پوست تجمع پیدا کرده و ما آن‌را به شکل جوش پوستی می‌بینیم.

جوش‌های پوستی که کومدون نامیده می‌شوند، به دو نوع تقسیم می‎‌شوند، جوش‌های سر سفید(کومدون‌های سربسته) و جوش‌های سرسیاه(کومدون‌های سر باز). ظاهر سفید به علت تجمع چربی و نمای سیاه هم به علت اکسید شدن این چربی‌ها می‌باشد.

عوامل ایجاد کننده آکنه و پیشگیری از جوش های پوستی

-نقش سیگار، رژیم غذایی و نور آفتاب در جوش‌های پوستی اثبات نشده است اما بهتر است از خوردن غذا‌های چرب، کشیدن سیگار و قرار گرفتن در معرض آفتاب اجتناب شود.

– دیده شده است کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها مانند قند و شکر می‌تواند تاثیر مثبتی در بهبود و درمان جوش‌های پوستی داشته باشد.

-پاکیزه نگه داشتن و شستشوی پوست، البته با ترکیبات مناسب برای هر نوع پوست، می‌تواند مانع بسته شدن منافذ پوست شود.

-همانطور که پیش‌تر اشاره شد، تغییرات هورمونی در سنین بلوغ و در چرخه‌ی قاعدگی می‌تواند باعث ایجاد آکنه شود. در این موارد به هورمون‌ درمانی نیاز می‌باشد که در صورت نیاز پزشک متخصص پوست و مو برایتان تجویز خواهد کرد.

-ژنتیک نیز از عوامل بسیار مهم در آکنه می‌باشد. اما نگران نباشید، در اغلب موارد می‌توان با ایجاد تغییر در سبک و شرایط زندگی بر ژنتیک نیز اثر گذاشت و به اصطلاح ژن‌ها را روشن و خاموش کرد.

– یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار، استرس می‌باشد. سعی کنید احساسات خود را کنترل کنید و در تا حد امکان از محیط‌هایی که به شما استرس وارد می‌کنند دوری کنید. اگر شرایط استرس‌زا بخشی از زندگی شماست، سعی کنید با آموختن روش‌های ریلکسیشن(Relaxation) همچون کنترل تنفس، تمرکز بر روی عضلات در هنگام تنش، منقبض و منبسط کردن آگاهانه‌ی آن‌ها و همچنین مطالعه ی سایر روش های روانشناختی کنترل تنش‌های روزمره، تا حد ممکن استرس خود را کاهش دهید. این امر تاثیر بسزایی در بهبود و درمان پایدار آکنه و جوش دارد.

بر طبق یک سری از تحقیقات در جمعیت‌های روستایی، آکنه به میزان کمتری گزارش شده است که این خود می‌تواند شاهدی بر این ادعا باشد که تغذیه مناسب، فعالیت بدنی روزانه، نبود استرس‌های زندگی شهری و پاکیزگی هوا تاثیر مثبتی در پیشگیری از جوش‌های پوستی دارند.

درمان دارویی آکنه و جوش

(تجویز و تعیین دوز باید توسط پزشک متخصص صورت بگیرد. از میان این داروها، ژل 0/1 درصد آداپالن را می‌توانید بدون نسخه از داروخانه‌ها و با توجه به توصیه داروساز، تهیه کنید.)

موضعی:

1- رتینوئیدها: با متعادل کردن فرآیند تولید سلول‌های سطح پوست، اثر خود را اعمال می‌کنند.

• در صورت استفاده از داروهای این دسته، باید در طول روز از ضد آفتاب نیز استفاده شود.
• تماما در بارداری منع مصرف دارند و آقایان هم نباید تا شش ماه پس از قطع مصرف این داروها باردار شوند.
• برای مشاهده تاثیر این دسته دارویی نیاز به استفاده به مدت 8 تا 12 هفته‌ می‌باشد.

الف) کرم، ژل و لوسیون tretinoin با نام تجاری Ketrel و در پوتنسی‌های(potency قدرت یا همان دوز عامیانه) 0.025 و 0.05 درصد موجود است. باید تنها شب‌ها استفاده شود، چرا که در برابر نور آفتاب ناپایدار و ممکن است باعث تحریک پوستی شود. قبل از استفاده بر روی پوست صورت، یک شب بر روی پوست ساعد دست امتحان تا از نبود حساسیت به این دارو اطمینان حاصل شود.

ب) ژل tazarotene  با نام تجاری Tazorac پوتنسی‌های 0.05 و 0.1 درصد دارد. معمولا از غلظت 0.1 درصد در هنگام خواب استفاده می‌شود.

پ) adapalene با نام تجاری معروف Differin ،پوتنسی 0.1 درصد دارد.

2-benzoyl peroxide: با نام‌های تجاری Pangel(بلژیک) و Panoxyl(ایرلند) و در پوتنسی‌ها 5 و 10 درصد موجود است، و با تولید رادیکال آزاد و اکسیژن فعال، باعث کشته شدن باکتری‌ها می‌شود.

در صورت استفاده همزمان با tretinoin حتما با فاصله حداقل یک ساعت، استفاده شوند.

3-azelaic acid با پوتنسی 20 درصد موجود است و باعث از بین رفتن باکتری‌ها و متعادل کردن تولید سلول‌های سطح پوست می‌شود.

4- آنتی‌بیوتیک‌های موضعی: اریترومایسین به صورت ژل و محلول‌های 2 و 4 درصد، کلیندامایسین هم به صورت ژل و محلول‌ 1 درصد موجود می‌باشد.

اگر هنوز جوش های صورت شما خوب نشده است، پیشنهاد دکتر فارمو این است که مقاله 7 دلیل مهم که چرا جوش هام خوب نمیشه؟ را مطالعه کنید.

خوراکی  و سیستمیک:

1-ایزوترتینوئین: با نام تجاری معروف Roaccutane(راکوتان) و به شکل کپسول 20 میلی گرم وجود دارد. نکات ذکر شده برای رتینوئیدها‌ برای این دارو نیز صادق است.

دارو راکوتان و عوارضی که دارد

این دارو عوارض زیادی دارد من جمله خشکی پوست، چشم، بینی و لب‌ ، خارش و التهاب، درد مفاصل و عارضه‌ی مهم و خطرناک دیگر، افزایش آنزیم‌های کبدی می‌باشد. بنابراین تنها در صورت تجویز پزشک متخصص پوست و مو از این دارو استفاده کنید و به هیچ وجه خودسرانه و با توجیه اینکه قبلا پزشک برای خودتان یا اطرافیانتان تجویز کرده است، اقدام به تهیه‌ی قرص راکوتان نکنید.

• آنتی بیوتیک: داکسی سایکلین به شکل کپسول 100 میلی گرمی موجود است. با یک تا دو لیوان آب مصرف شود و بین 30 دقیقه تا یک ساعت، خم نشوید و دراز هم نکشید. بهتر است در معرض نور آفتاب قرار نگیرید.
• تتراسایکلین:به شکل کپسول 250 میلی گرمی موجود است. بهتر است در معرض نور آفتاب قرار نگیرید. در ضمن برای کودکان زیر 8 سال مناسب نیست زیرا ممکن است باعث تغییر رنگ دائمی دندان‌های می شود.
• مینوسایکلین: به شکل قرص و کپسول 50 و 100 میلی گرمی موجود است.
• داروهای هورمونی: برای درمان آکنه در خانم‌ها هنگامی با سایر شواهد اختلالات هورمونی همراه باشد.

الف) سیپروترون کامپاند: به شکل قرص وجود دارد و برای زنانی که علاوه بر درمان آکنه می‌خواهند از بارداری نیز جلوگیری کنند، تجویز می‌شود.

ب)اسپیرونولاکتون: به شکل قرص‌های 25 و 100 میلی گرمی موجود است. کاربرد اصلی این دارو در بیماری‌های قلبی عروقی و کاهش ادم یا خیز می‌باشد اما درمان آکنه و هیرسوتیسم یا همان پرمویی در بانوان با الگوی مردانه نیز کاربرد دارد.

دکتر ابوذر شفقی