یکی از بیماری‌های پوستی که بسیار شایع می‌باشد اگزما است. بسیاری از افرادی که این بیماری را به خوبی نمی‌شناسند همواره در ذهن خود این سؤال را مطرح می‌کنند که اگزما چیست؟
اگزما باعث ایجاد خارش التهاب و پوسته پوسته شدن پوست می‌گردد. این بیماری ممکن است در هر سنی به وجود آید. این بیماری باعث میشود تا پوست حالت خشک به خود گیرد و دچار خارش و قرمزی شود. درجه این بیماری بر روی پوست ممکن است خفیف یا به صورت زخم‌های شدید باشد. همراه مجله اینترنتی فارمو باشید تا به بحث مهمی از مجله مراقبت از پوست بپردازیم.
اگزما چیست؟
نوعی بیماری پوستی می‌باشد که باعث خارش و التهاب و پوسته‌ریزی میشود. علت این بیماری هنوز معلوم نشده است اما معمولاً در افرادی این بیماری بروز پیدا می‌کند که دچار حساسیت یا آلرژی می‌باشند. این بیماری گاهی اوقات جنبه ژنتیکی دارد و ممکن است در یک خانواده اکثر افراد دچار آن شوند. اگزما بیماری می‌باشد که شروع آن با تاول‌های قرمز و حاوی مایعی روشن می‌باشد و معمولاً این تاول‌ها برجستگی‌های کمی دارند و باعث ضخیم شدن پوست می‌شوند.
معنی لغوی اگزما ECZEMA
معنی لغوی ECZEMA التهاب و یا قرمزی و زخم در پوست می‌باشد. همچنین تعریف آن در پزشکی عبارت است از التهاب پوست که موجب خارش و جوش‌های ریز می‌گردد و معمولاً با تاول‌های کوچکی همراه می‌باشد که مایع از این تاول‌ها بیرون‌آمده و به کبره تبدیل میشود.
دلیل بیماری اگزما چیست؟
عوامل مختلفی می‌تواند دلیل بیماری اگزما باشد برای مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یکی از این عوامل تعامل بین محیط اطراف و ژن‌های افراد می‌باشد. وقتی یک محرک از محیط خارج یا از فضای داخل بدن سیستم ایمنی را فعال می‌کند باعث بوجود آمدن التهاب در سطح پوست می‌گردد.
- نواحی مثل پشت زانو، آرنج، ساق پا و بقیه نواحی بدن که به همدیگر ساییده می‌شوند می‌توانند باعث بروز این بیماری شوند.
- پروتئینی به نام فیلاگرین باعث مرطوب نگهداشتن پوست میشود که نبود آن باعث بوجود آمدن خشکی و خارش و اگزما می‌گردد.
- این بیماری جنبه ژنتیکی دارد و در صورتی که یکی از اعضای خانواده به بیماری درماتیک آتوپیک مبتلا شده باشد ممکن است این بیماری به اعضای دیگر خانواده نیز انتقال یابد.
علائم بیماری اگزما
علائم اگزما در افراد مختلف متفاوت می‌باشد. شایعترین علائم عبارتند از:
- پوسته پوسته شدن پوست
- خارش پوست
- لکه‌های پوستی که دچار التهاب شده‌اند
- خشک شدن پوست
- بسته شدن فولیکول‌های مو که باعث بوجود آمدن بر جستگی‌هایی بر روی صورت و بدن میشود.
- افزایش چین و چروک پوست و چین زیاد در ناحیه دور چشم
- تیره شدن پوست اطراف چشم
انواع اگزما به همراه تصویر
اگزما انواع مختلفی دارد که در اینجا به مهمترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.
اگزما سکه‌ای
این بیماری به صورت ورم و التهاب‌های سکه مانند می‌باشد که بر روی دست و پا و بازو‌ها ایجاد میشود و در مردان بیشتر از زنان می‌باشد.
اگزما سبورئیک
این اگزما بین کودکان و بزرگسالان دیده‌می‌شود. این بیماری بیشتر به صورت پوسته بین ابرو، مو‌ها، خط خنده و شیار پشت گوش دیده‌می‌شود.
آتوپیک
در کودکان و نوزادان شایع می‌باشد که بیشتر بر اثر جنبه ارثی و ایمنی و متابولیکی بوجود می‌آید.
استاز وریدی
علت این اگزما وریدی می‌باشد که در ساق پا و قوزک به دلیل گردش خون ناقص بوجود می‌آید که باعث ورم در پاها میشود
اگر دچار اگزمای پوست سر هستید، حتماً مقاله اگزمای پوست سر را مطالعه کنید و برای درمان آن دست به اقدام بزنید.
اگزمای عصبی چیست؟
این اگزما که بر اثر استرس بوجود می‌آید با یک لکه پوستی آغاز میشود. معمولاً این لکه پوستی با خارش همراه است و خاراندن این لکه باعث میشود شدت خارش افزایش یابد. هنگامی که بدن دچار استرس میشود باعث فعال شدن محور HPA میشود که نقطه‌ای در هیپوتالاموس هیپوفیز و غدد فوق کلیوی می‌باشد و هورمون‌ها را ترشح می‌کند. این شبکه باعث افزایش میزان هورمون استرس میشود. در نتیجه کورتیزول یا همان هورمون استرس که سیستم ایمنی بدن را تنظیم می‌کند در اثر افزایش ترشح باعث ایجاد عدم تعادل در سیستم ایمنی بدن میشود و مولکول‌های تولید کننده سلول‌های التهابی را افزایش می‌دهد.
اگزمای عصبی در هر ناحیه از بدن که در معرض اصطحکاک بیشتری است عموما دیده میشود مانند مچ دست ها ، پشت گردن ، آرنچ ها و یا پاها ظاهر میشود .و عواملی مانند استرس و یا اضطراب در تشدید اگزمای عصبی نقش مهمی دارند .علت بروز این بیماری هنوز به طور دقیقی مشخص نشده اما متخصصان بر این باورند که عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز این بیماری نقش دارند .
علائم بروز بیماری اگزمای عصبی
- خارش شدید و مداوم پوست
- قرمزی و التهاب پوست به همراه متورم شدن
- ترک خوردن سطح پوست و یا پوسته پوسته شدن
درمان اگزما
برای درمان اگزما روش قطعی وجود ندارد اما می‌توانید با رعایت تغذیه و تغییر سبک زندگی و همچنین یکسری دارو‌های خوراکی و موضعی این بیماری را تحت کنترل خود درآورید. روش‌های درمانی که می‌توانید برای کاهش علائم اگزما به کار بگیرید عبارت است از:
حمام کردن
باعث رطوبت رسانی به پوست میشود و در نتیجه از خشکی پوست کم می‌کند.
مرطوب کردن پوست
خشکی بیش از اندازه پوست باعث ایجاد بیماری اگزما میشود. باد و آب و هوای سرد این بیماری را تشدید می‌کند. بهترین کار برای ممانعت از شروع اگزما مرطوب نگه داشتن پوست با حمام کردن و استفاده از مرطوب کننده‌ها و محصولات مراقبتی می‌باشد.
مصرف دارو‌های موضعی
دارو‌های موضعی که توسط پزشک تجویز میشود می‌تواند خشکی و قرمزی و جوش‌های ناشی از اگزما را کم کند.
نور درمانی
این روش با دستگاه خاص پرتو فرابنفش انجام می‌گیرد که به سطح پوست تابانده میشود و باعث کم کردن خارش و التهاب و افزایش تولید ویتامین دی می‌گردد.
دارو‌های سیستمیک
به علت ناشناخته بودن دلیل این بیماری و واکنش بیش از اندازه سیستم ایمنی بدن پزشکان دارو‌های سرکوب‌کننده سیستم ایمنی را برای بیمار تجویز می‌کنند. در نتیجه شدت و نشانه‌های اگزما کم میشود.
دارو‌های بیولوژیک
این دارو‌ها قسمتی از سیستم ایمنی را که باعث ایجاد علائم اگزما میشود مورد هدف قرار می‌دهد. این دارو‌ها متشکل از ژن‌های انسانی می‌باشند که مهندسی ژنتیکی شده‌اند و به صورت وریدی تزریق‌شده تا بتوانند قسمتی از سیستم ایمنی را که التهاب ایجاد می‌کند مورد هدف قرار دهند.
درمان قطعی اگزما
- برای درمان قطعی اگزما باید کار‌های زیر را انجام داد.
- استفاده از مرطوب‌کننده کل بدن حداقل دو بار در روز
- مالیدن پماد و کرم مخصوص اگزما به محل خارش
- باد زدن ناحیه آسیب‌دیده
- حمام با آب ولرم
- استفاده از صابون‌های حمام بدون بو و رنگ
بهترین پماد برای اگزمای پوستی
هیدروکورتیزون موضعی، کلوبتازول، پماد آ + د و بتامتازون از بهترین پماد برای اگزمای پوستی هستند.
درمان خانگی اگزما
برای درمان خانگی اگزما و کاهش التهاب می‌توانید از روش‌های خانگی زیر استفاده کنید.
ژل آلوورا
این ژل خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی دارد و سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. این ژل باعث بهبود زخم میشود و خشکی پوست را کم می‌کند.
سرکه سیب
سرکه سیب یکی از بهترین درمان‌های خانگی برای برطرف کردن مشکلات پوستی می‌باشد زیرا سطح اسیدیته پوست را متعادل کرده و با باکتری‌ها مبارزه می‌کند.
جوی دو سر کلوئیدی
خواص آنتی اکسیدانی دارد و باعث بهبود خشکی پوست و برطرف کردن خارش میشود.
روغن نارگیل
حاوی اسیدهای چربی می‌باشد که باعث تامین رطوبت پوست میشود. همچنین این روغن با التهاب پوست مبارزه کرده و باعث بهبود سلامت سد دفاعی پوست میشود.
راه‌های پیشگیری از اگزما
- مرطوب کردن پوست با استفاده از مرطوب کننده‌ها مخصوصاً بعد از استحمام باعث حفظ رطوبت پوست بدن میشود.
- بکار بردن روغن‌های مناسب مخصوصاً برای افرادی که دارای پوست خشک هستند
- پوشیدن لباس های نخی و پنبه‌ای و بکار بردن صابون‌های ضد باکتریایی و همچنین استفاده از دوش های آب ولرم
- استفاده نکردن از محلول‌های ضدعفونی‌کننده به صورت مستقیم و پرهیز از قرارگرفتن در برابر سرما و گرمای شدید نور خورشید
- استفاده از دستکش برای پوشاندن محل زخم
دوره بهبود اگزما
دوره بهبود این بیماری بستگی به سیستم ایمنی بدن فرد و واکنش‌های بدن او دارد. همچنین استفاده از پماد‌ها و کرم‌های موضعی و دارو‌های خوراکی در افراد مختلف واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهد. در نتیجه دوره بهبود در افراد مختلف بسته به وضعیت بدن و شدت بیماری متفاوت می‌باشد.
سؤالات متداول درباره اگزما
در اینجا به سوالات متداولی که درباره این بیماری پرسیده‌می‌شود پاسخ می‌دهیم.
اگزما واگیردار است؟
این بیماری واگیردار نمی‌باشد و معمولاً از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود اما پوست فردی که دچار اگزما شده‌است بسیار حساس می‌باشد و ممکن است در مقابل زگیل و تبخال آسیب‌پذیر باشد.
بهترین آنتی بیوتیک برای اگزما؟
در صورت گسترش اگزما و زیاد شدن آن در بدن باید از آنتی بیوتیک‌های خوراکی استفاده شود. اصولاً در این موارد فلوسلوکساسین تجویز می‌گردد و اگر بیمار به پنی سیلین حساس باشد اریترومایسین داده‌می‌شود.
تأثیر کرم و پماد کورتیکواستروئیدی بر اگزما
این پماد‌ها می‌توانند باعث سرکوب التهاب در بافت‌های بدن شوند و در نتیجه سیستم ایمنی را ضعیف کرده و به درمان بیماری کمک کنند.
اگزما درد هم دارد؟
این بیماری معمولاً با خارش و التهاب پوست همراه می‌باشد و اگر در ناحیه صورت به وجود بیاید به خاطر حساس بودن پوست در این ناحیه امکان احساس درد و ناراحتی هم وجود دارد.
برای درمان اگزما چی بخوریم؟
برای کاهش علائم بیماری از غذاهایی مثل ماهی، غذا‌های پروبیوتیک، غذاهایی سرشار از فلاونوئید مثل گوجه فرنگی و فلفل قرمز و چای، آب گوشت گاو یا مرغ، سیب زمینی، گندم سیاه، شیر برنج، جوانه ماش استفاده کنید.
تصاویر اگزمای پوستی
سخن پایانی
اگزما یک بیماری شایع می‌باشد که باعث خشک شدن و خارش و قرمزی پوست میشود و ممکن است به‌شکل جوش‌های ریز بر سطح پوست نشان داده‌شود یا به‌صورت زخم‌های شدیدی بر روی پوست دیده‌شود. این بیماری درمان قطعی ندارد اما می‌توان با رعایت مصرف مواد غذایی و استفاده از روش‌های خانگی و دارو‌های درمانی از شدت آن کم کرد و مانع گسترش آن شد.
توجه: این مطلب یک توصیه پزشکی یا دارویی نیست!
