هایپرپیگمنتیشن
یکی از معضلات بسیار بزرگی که جامعه امروز با آن مواجه شده است، ابتلا به بیماری‌های پوستی است. بدون شک هرکدام از این بیماری‌ها به دلیل تأثیری که بر پوست و ظاهر افراد می‌گذارد، میزان روحیه و اعتمادبه‌نفس آنها را به‌شدت کاهش می‌دهد. ازاین‌رو تمامی مبتلایان به بیماری‌های پوستی، برای درمان پوست خود حاضر به انجام هر کاری هستند.
هایپرپیگمنتیشن یا پیگمانتیشن، یکی از این بیماری‌های پوستی است که لکه‌های تیره‌تر از پوست را روی بدن ایجاد کرده و زیبایی آن را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. ازآنجایی‌که بیماری هایپرپیگمنتیشن انواع مختلفی دارد و دلایل زیادی برای ابتلای به آن وجود دارد، باید تمامی افراد اطلاعات کاملی درباره آن داشته باشند.
در این مطلب به طور کامل بیماری هایپرپیگمنتیشن را مورد بررسی قرار خواهیم داد تا بیشتر از پیش با این بیماری و دلایل ایجاد آن، راه‌های پیشگیری و درمان آن آشنا شوید.
درک هایپرپیگمنتیشن و علل ایجاد آن
هایپرپیگمنتیشن به لکه‌های پوستی گفته می‌شود که رنگ آنها از رنگ طبیعی پوست تیره‌تر بوده و روی هر نوع پوستی به وجود می‌آیند. این لکه‌ها معمولاً با علایمی مانند احساس سوزش، پوسته‌پوسته شدن یا لایه‌لایه شدن پوست، تورم و قرمزی پوست همراه هستند. حال سؤال اینجاست که دلیل ابتلا به هایپرپیگمنتیشن و پدید آمدن این لکه‌های پوستی چیست؟
برای اینکه علل ایجاد لکه‌های پوستی را پیدا کنیم، باید مقداری عمیق‌تر به موضوع را نگاه کنیم. به‌طورکلی رنگ پوست شما بستگی به میزان رنگ‌دانه‌های پوستی یا همان ملانین دارد. اگر ملانین به‌صورت عادی توسط سلول‌های پوستی ایجاد شود، رنگ پوست هم عادی می‌ماند. اما در بعضی از مواقع ایجاد ملانین بر اثر عوامل مختلفی با مشکل مواجه شده و متمرکز شدن آن در نقاط مختلف بدن، باعث ایجاد لکه‌های تیره‌تر می‌شود.
پس می‌توان گفت که مهم‌ترین و اصلی‌ترین علل ایجاد بیماری هایپرپیگمنتیشن، تولید ناموزون و غیرمتعارف ملانین توسط سلول‌های پوستی است. البته بهتر است بدانید که عوامل مختلفی باعث این امر می‌شود که از جمله مهم‌ترین و اصلی‌تری آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- بالا رفتن سن
- تغییرات هورمونی
- اشعه UV
- عوارضی برخی از داروها
- ابتلا به برخی از بیماری‌ها از جمله آدیسون، کوشینگ، پرکاری تیروئید
- PIH یا آریتمی پس از التهاب
- بارداری
- استفاده از داروهای ضدبارداری
- بیماری‌های پوستی دیابتی
چگونه می‌توانیم هایپرپیگمنتیشن را کنترل کنیم؟
آشنایی با علل ایجاد بیماری هایپرپیگمنتیشن می‌تواند به کنترل و یا پیشگیری این بیماری کمک بسیار زیادی بکند. برخی از عوامل ایجاد این بیماری مانند بالارفتن سن و تغییرات هورمونی تحت کنترل افراد نیستند و نمی‌توان از وقوع آنها جلوگیری کرد. اما برخی دیگر از عوامل مانند اشعه UV قابل‌کنترل بوده و می‌توان از پوست در برابر آن محافظت کرد.
برای پیشگیری و کنترل هایپرپیگمنتیشن باید همواره از پوست در برابر نورد خورشید محافظت کرد. انجام این کار با اقداماتی مانند استفاده از کرم ضدآفتاب، کلاه لبه‌دار، ماندن در زیر سایه و پرهیز از خوابیدن در زیر نور خورشید امکان‌پذیر است. البته در کنار این اقدامات، می‌توان با استفاده از محصولات مراقبتی و داشتن یک رژیم غذایی مناسب، به تقویت و سالم ماندن پوست کمک کرد.
روش‌های تشخیص هایپرپیگمنتیشن
ازآنجایی‌که علائم بیماری هایپرپیگمنتیشن بسیار ساده و مشخص است، به‌راحتی می‌توان این بیماری را تشخیص داد. البته به دلیل بالابودن تعداد بیماری‌های پوستی و انواع لکه‌های مربوط به آنها، بهتر است در صورت مشاهده علائمی مانند لکه‌های پوستی، ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص نهایی را درباره لکه‌های به وجود آمده اعلام کند.
بهتر است بدانید که بیماری هایپرپیگمنتیشن انواع مختلفی دارد که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به لکه‌های پیری ناشی از خورشید، ملاسما و هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب اشاره کرد. پس برای تشخیص دقیق‌تر و مطمئن‌تر، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد تا روند درمان در مسیر درستی پیش برود.
مبانی درمان هایپرپیگمنتیشن
درمان بیماری هایپرپیگمنتیشن یکی از موضوعات بسیار مهمی است که معمولاً افراد با آن مواجه می‌شوند. درصورتی‌که علائم هایپرپیگمنتیشن را روی پوست خود مشاهده کردید، باید سریعاً اقدامات لازم را صورت دهید تا به سایر نقاط بدن سرایت نکند و در نهایت بتوانید آن را کنترل یا حتی درمان کنید.
خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی، راه‌های درمان مختلفی برای هایپرپیگمنتیشن به وجود آمده‌اند. افراد می‌توانند با مصرف داروهای تجویز شده و یا حتی با استفاده از مواد غذایی مختلف این بیماری را کنترل یا درمان کنند. البته برای بالابردن سرعت درمان و گرفتن نتیجه بهتر، باید ابتدا به پزشک مراجعه کرده و درمان با داروهای تجویزی را آغاز کنید. از جمله مهم‌ترین داروهایی که پزشکان برای بیماری هایپرپیگمنتیشن تجویز می‌کنند، می‌توان موارد زیر را نام برد.
- کرم موضعی هیدروکوئینون
- کرم پوستی رتیتوئیدها
- کرم‌های استروئید موضعی
- ماسک گلیکولیک اسید
- ویتامین C
- ترنکسامیک اسید (TA)
در کنار این دسته از داروها، معمولاً روش‌های دیگری مانند لیزردرمانی یا آرایش پوششی هم برای درمان و یا ازبین‌بردن هایپرپیگمنتیشن استفاده می‌شود.
بهترین راه‌ها برای مقابله با هایپرپیگمنتیشن
بهترین راه مقابله با بیماری‌های پوستی مانند هایپرپیگمنتیشن، پیشگیری است. افراد جامعه برای اینکه با این نوع از بیماری‌ها دست‌وپنجه نرم نکنند، باید همواره اقدامات لازم برای افزایش سلامت پوست را انجام دهند. البته در بسیاری از مواقع این امر در کنترل انسان‌ها نیست و لکه‌های پوستی به‌صورت ناگهانی روی پست مشاهده می‌شوند. در چنین شرایطی بهترین راه مقابله با آنها، مراجعه به بهترین دکتر پوست است تا با ارائه داروهای مؤثر، بتواند آنها را کنترل و درمان کند.
تفاوت‌ها و تشابه پیگمانتیشن با مراحل دیگر بیماری های پوست
بیماری هایپرپیگمنتیشن هم مانند بسیاری دیگر از بیماری‌های پوستی، با ایجاد لکه‌هایی بر پوست آغاز شده و با مرور زمان تعداد آنها در نقاط مختلف بدن افزایش می‌یابد. تفاوت عمده‌ای که بیماری هایپرپیگمنتیشن با سایر بیماری‌های پوستی دارد این است که علم پزشکی برای درمان و کنترل آن راه‌های مختلفی پیدا کرده است.
کسانی که به این بیماری مبتلا شده‌اند، با مراجعه سریع به پزشک متخصص، می‌توانند بیماری را درمان کنند. همچنین لازم به ذکر است که طب سنتی هم با ارائه داروهای طبیعی توانسته علائم این بیماری را کنترل کند. این در حالی است که بسیاری از بیماری‌های دیگر پوستی، از این نوع داروها برخوردار نیستند.
نقش رژیم غذایی در روش‌های درمان هایپرپیگمنتیشن
داشتن رژیم غذایی مناسب، تأثیر بسیار زیادی در سلامت بدن انسان‌ها دارد. به همین دلیل است که پزشکان تغذیه اصرار زیادی بر داشتن رزیم دارند. یکی از تأثیرات بسیار مهمی که رژیم غذایی سالم بر بدن انسان‌ها می‌گذارد این است که سلامت پوست آنها را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.
پس با داشتن رژیم غذایی سالم می‌توان ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز پوست را تأمین کرد و از آن در برابر عوامل مخرب محافظت کرد. طبیعتاً انجام این کار، از مبتلا شدن پوست به بیماری‌های مختلف از جمله هایپرپیگمنتیشن جلوگیری می‌کند.
درمان هایپرپیگمنتیشن با روش های سنتی و خانگی
علاوه بر کرم‌های موضعی، داروهای شیمیایی، لیزردرمانی و آرایش پوششی استفاده از روش‌های سنتی هم در درمان هایپرپیگمنتیشن مؤثر هستند. طبق آخرین تحقیقات انجام شده، مواد طبیعی و ارگانیک قابلیت این را دارند که لکه‌های پوستی را کنترل یا درمان کنند. به همین دلیل است که بسیاری از افراد روش‌های سنتی را برای درمان لکه‌های پوستی خود انتخاب می‌کنند. مواردی که در ادامه ذکر می‌کنیم، از جمله مهم‌ترین روش‌های و داروهای سنتی برای درمان هایپرپیگمنتیشن هستند.
- ماسک آبلیمو و آلوئه‌ورا
- شیر
- سرکه سیب
- شیرین‌بیان
- عصاره چای سبز
رضایت از زیبایی و هایپرپیگمنتیشن آیا همراه هستند؟
بیماری هایپرپیگمنتیشن به دلیل تأثیراتی که بر پوست افراد می‌گذارد، ظاهر آن را زشت کرده و معمولاً به همین خاطر روحیه و اعتمادبه‌نفس مبتلایان به‌شدت پایین خواهد آمد. پس می‌توان گفت که رضایت از زیبایی و هایپرپیگمنتیشن اصلاً همراه هم نیستند. یعنی رضایت از زیبایی زمانی حاصل می‌شود که این بیماری به طور کامل درمان شود.
مفاهیم اساسی در داشتن پوستی سالم و پیگمانت نکردن پوست
پیگمنت پوست یا همان رنگ‌دانه‌های پوست بر اثر عوامل مختلفی دچار مشکل شده و در نهایت شکل واقعی و نرمال آن را خراب می‌کند. برای اینکه پوست سالمی داشته باشید و پیگمان آن همچنان متعادل و سالم بماند، باید به موارد مهمی دقت کنید. یکی از این موارد بسیار مهم، سالم نگه‌داشتن پوست با رعایت نکات مهم است.
استفاده از کرم ضدآفتاب باکیفیت، پوشش مناسب، عدم قرارگیری در مقابل آفتاب و… اقداماتی هستند که پیگمنت پوست را در حالت طبیعی نگه می‌دارند. علاوه بر انجام این کارها، مصرف محصولات مراقبتی و داشتن رژیم غذایی مناسب تأثیر بسیار زیادی در داشتن پوست سالم دارند.
سخن نهایی؛ پیگمانتیشن
هایپرپیگمنتیشن یکی از بیماری‌های پوستی شایع است که با ایجاد لکه‌های پوستی تیره‌تر از پوست، نمایان می‌شود. این بیماری انواع مختلفی داشته و بر اثر عوامل مختلفی ایجاد می‌شود. پس افراد جامعه باید آشنایی کاملی با آن داشته باشند تا بتوانند به‌خوبی برای درمان آن اقدام کنند.
در این مقاله بیماری هایپرپیگمنتیشن را از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار دادیم و هرآنچه که لازم بود درباره علائم، علل ایجاد و راه‌های درمان آن بدانید را بیان کردیم. اگر بعد از خواندن این مطلب همچنان درباره هایپرپیگمنتیشن سؤال خاصی دارید، از طریق بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
توجه: این مطلب یک توصیه پزشکی یا دارویی نیست!
منبع:https://www.healthline.com/health/hyperpigmentation
