بیماری پسوریازیس چیست؟

بیماری پسوریازیس یا بیماری صدف، یکی از انواع بیماری‌های پوستی است که مبتلایان به آن معمولاً اطلاعات بسیار کمی درباره آن دارند. این بیماری پوستی، زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن بیش از حد فعال شده و باعث تکثیر سریع سلول‌های پوستی می‌شود. 

کسانی که به بیماری پسوریازیس مبتلا می‌شوند؛ به دلیل سیگنال‌ها و دستورات اشتباهی که به سیستم بدن می‌رسد؛ سلول‌ها با سرعت بسیار بیشتری نسبت به ریزش سلول‌ها تکثیر می‌شوند. به همین دلیل پوست افراد مبتلا به این بیماری، پوسته‌پوسته شده و ظاهری نامناسب را ایجاد خواهد کرد. افرادی که با پسوریازیس دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ باید اطلاعات دقیقی درباره آن کسب کنند. در این مطلب از سایت دکتر فارمو هرآنچه که لازم باشد تا درباره این بیماری بدانید را بیان خواهیم کرد تا شما را با علائم و روش‌های درمان آن آشنا می‌کنیم. 

دلایل ابتلا و بروز بیماری پسوریازیس

پسوریازیس به‌عنوان یک بیماری خودایمنی که در آن بدن علیه خود قیام می‌کند؛ دلایل کاملاً مشخصی برای به‌وجودآمدن ندارد. اما طبق آخرین تحقیقات به‌عمل‌آمده؛ ایجاد این بیماری پوستی را به سیستم ایمنی بدن، سلول‌هایT و گلبول‌های سفید خون به نام نوتروفیل‌ها ربط داده‌اند. 

وظیفه سلول‌های T این است که در برابر حمله ویروس‌ها و باکتری‌ها از بدن دفاع کند. اما در بعضی از مواقع این سلول‌ها به‌اشتباه سلول‌های سالم پوست را مورد حمله قرار داده و آنها را آلوده می‌کنند. فرایند بروز بیماری پسوریازیس به این شکل است که سلول‌های T بیش از حد فعال شده و باعث افزایش تولید سلول‌های پوست، سلول‌های سفید خون و سلول‌های دیگر T می‌شوند. 

هنگامی که این فرایند در بدن انسان‌ها رخ بدهد؛ رگ‌های خونی موجود در مناطق آسیب‌دیده پسوریازیس، باعث قرمزشدن پوست و ایجاد ضایعات پوستی می‌شود.  فشار روانی و استرس، سابقه خانوادگی، چاقی، جراحت‌های عفونی و مصرف دخانیات از جمله دلایل دیگر بروز بیماری پسوریازیس هستند. 

شاید بیشتر افراد با این سؤال مواجه شوند که علائم بیماری پسوریازیس چیست؟ در جواب این افراد باید گفت که علاوه بر قرمزشدن پوست و ایجاد ضایعات روی آن، موارد زیر از دیگر علائم پسوریازیس به‌حساب می‌آیند. 

• ترک‌خوردن پوست قرمز و ایجاد خونریزی
• درد مفاصل و متورم‌شدن آنها
• احساس درد در اطراف زخم‌ها و پینه‌ها
• احساس سوزش و خارش در اطراف زخم‌ها و پینه‌ها
• ضخیم‌شدن، سوراخ‌شدن یا برآمدگی ناخن‌ها
• ایجاد تاول‌های پر از چرک روی لکه‌های قرمزرنگ
• ریزش پوست بدن

بیماری پسوریازیس کدام نواحی بدن را درگیر می‌کند؟

بیماری پسوریازیس انواع مختلفی دارد و هرکدام از آنها یک‌سری از نواحی بدن را درگیر می‌کند. به‌طورکلی می‌توان گفت که مبتلایان به این بیماری، باید انتظار دیدن علائم را در تمام نقاط بدن داشته باشد. در ادامه به طور کامل‌تر به شما خواهیم گفت که انواع بیماری‌های پسوریازیس کدام نواحی بدن را درگیر می‌کنند. 

1.نواحی زانو و آرنج

نواحی زانو و آرنج یا به‌طورکلی مفاصل بدن از جمله مهم‌ترین و رایج‌ترین نواحی بدن است که پسوریازیس آن را درگیر می‌کند. این نوع از پسوریازیس، بیشتر به بیماری پسوریازیس پلاک مشهور است که علائم شایع آن پوست خشک، زخم‌های قرمز و فلس‌های نقره‌ای است. 

2.نواحی پوست سر

بیماری پسوریازیس پوست سر (Scalp psoriasis) یکی دیگر از انواع این بیماری است که تأثیر آن روی پوست سر است. علائم ظاهر شده روی پوست سر، در بسیاری از مواقع باعث ریزش پوست این ناحیه هم می‌شود. 

3.نواحی ناخن‌ها

ناخن‌ها یکی دیگر از نواحی بدن انسان‌ها است که درگیر بیماری پسوریازیس می‌شود. سوراخ‌شدن، تغییر شکل، تغییر رنگ و کنده‌شدن ناخن‌ها از جمله نشانه‌های پسوریازیس ناخنی (Nail psoriasis) است. 

4.نواحی قفسه سینه، دست‌ها و پاها

ظاهرشدن علائم بیماری پسوریازیس در نواحی قفسه سینه، دست‌ها و پاها به پسوریازیس قطره‌ای مشهور است. زخم‌هایی که در این نواحی ظاهر می‌شوند؛ بیشتر مانند قطره هستند. 

5.نواحی زیربغل، کشاله ران، دور اندام جنسی و زیر سینه

بیماری پسوریازیس معکوس (Inverse psoriasis) در نواحی مختلفی از بدن مانند زیربغل، زیر سینه‌ها، دور اندام جنسی و کشاله ران بیشتر دیده می‌شود. این نوع از زخم‌ها با دست‌کاری، مالیدن و یا تعریق بیشتر تحریک می‌شوند. 

روش تشخیص بیماری پسوریازیس 

هنگامی که بیماران با این نوع از زخم‌های قرمزرنگ در پوست خود مواجه شدند؛ باید در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک متخصص پوست مراجعه کنند. بسیاری از این افراد ابتدا نوع بیماری را جدی نمی‌گیرند و با روش‌های خوددرمانی یا مراجعه به پزشک عمومی سعی در برطرف‌کردن آن دارند. اما بهتر است بدانید که تشخیص‌دادن این بیماری فقط توسط پزشک متخصص انجام می‌گیرد. 

معمولاً پزشکانی که در زمینه پوست تخصص دارند؛ با دیدن زخم‌ها تا حد زیادی از بیماری پسوریازیس مطمئن می‌شوند؛ اما برای اطمینان کامل، روش‌های مختلفی مانند آزمایش‌های میکروسکوپی، معاینه فیزیکی و نمونه‌برداری از پوست را انجام می‌دهند. 

• پسوریازیس در کودکان

یکی از راه‌های مبتلا شدن به بیماری پسوریازیس، سابقه خانوادگی است. اگر یکی از والدین به پسوریازیس دچار شده باشد؛ به‌احتمال 10 درصد کودک هم به این بیماری دچار می‌شود. اما اگر هر دو والدین پسوریازیس را تجربه کرده باشند؛ این احتمال به 50 درصد می‌رسد. 

معمولاً پسوریازیس در کودکان با علائمی مانند التهاب پوست در ناحیه پوشک، تغییر رنگ و ناهمواری در ناخن، پوسته‌پوسته شدن پوست سر و ظاهرشدن لکه‌های قرمز روی بدن، نمایان می‌شود. تشخیص پسوریازیس در کودکان اصلاً کار راحتی نیست و فقط پزشک متخصص می‌تواند آن را تشخیص دهد. 

• پسوریازیس در افراد مسن

شاید بیشتر افراد تصور کنند که پسوریازیس فقط تا میان‌سالی خود را نشان می‌دهد و در سنین بالا دیگر امکان مبتلا شدن به آن وجود ندارد. اما این افراد در اشتباه بزرگی به سر می‌برند. پسوریازیس یکی از بیماری‌های پوستی رایج در افراد بالای 60 سال است که علایم آن مانند پسوریازیس در بزرگسالان است. ازآنجایی‌که در این سن‌وسال مبتلا شدن به بیماری‌های پوستی امری رایج است؛ پس باید تشخیص پسوریازیس توسط پزشک متخصص انجام گیرد. 

واگیردار بودن بیماری پسوریازیس

یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که افراد دررابطه‌با بیماری پسوریازیس با آن مواجه می‌شوند این است که آیا این بیماری واگیردار است؟ در جواب این افراد باید گفت که بیماری پسوریازیس ویروسی نیست و تحت هیچ شرایطی به دیگر افراد سرایت نمی‌کند. پس اگر یکی از افراد خانواده به پسوریازیس مبتلا شد؛ اصلاً نگران واگیردار بودن آن نباشید. 

روش‌های درمان بیماری پسوریازیس

بعد از اینکه افراد به پزشک متخصص مراجعه کردند و بیماری پسوریازیس آنها تشخیص داده شد؛ به دنبال روشی برای درمان آن هستند. بهتر است بدانید که تاکنون یک روش درمان قطعی برای ازبین‌بردن پسوریازیس کشف نشده است. مبتلایان به این بیماری فقط می‌توانند با روش‌های مختلفی آن را کنترل کنند. این روش‌ها عبارت‌اند از:

1.استفاده از پمادهای موضعی

امروزه پمادهای مختلفی وجود دارد که افراد با تشخیص پزشک می‌توانند از آنها استفاده کرده و بیماری پسوریازیس را کاهش دهند. از جمله مهم‌ترین پمادهای موضعی برای کاهش علائم پسوریازیس، می‌توان به پماد Wynzora، دیترانول، پمادهای آنالوگ ویتامین D، مرطوب‌کننده‌های پوستی، رتینوئیدهای پوستی، کورتیکواستروئید و سالیسیلیک اسید اشاره کرد. 

2.مصرف داروهای سیستمیک و خوراکی

کسانی که به بیماری پسوریازیس شدید مبتلا هستند؛ پمادهای موضعی دیگر جوابگو نیستند و باید از داروهای دیگر برای کنترل علائم استفاده کنند. از جمله این داروهای مهم و شناخته‌شده؛ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. 

• متوترکسات: سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن بوده و مانع از حمله سلول‌های سفید خون به پوست می‌شود. 
• سیکلوسپورین: این دارو هم وظیفه متوترکسات را انجام می‌دهد. 
• رتینوئیدها: این دارو تکثیر سلولی را کاهش داده و مانع از انباشته‌شدن سلول‌های پوستی ایجاد پلاک‌ها می‌شود. 
• اپرمیلاست (Apremilast): یکی از جدیدترین داروهای بیماری پسوریازیس که در جهت کاهش التهاب به بیماران توصیه می‌شود. این دارو بیشتر برای کسانی تجویز می‌شود که شدت بیماری آنها بالا است. 
• دی‌متیل فومارات (Dimethyl fumarate): یکی دیگر از داروهای جدید بیماری پسوریازیس که به کاهش التهاب کمک می‌کند. این دارو هم مختص کسانی است که شدت بیماری بالایی دارند. 

3.انجام نوردرمانی

در بعضی از موارد پزشکان پرتودرمانی را به بیماران توصیه می‌کنند. این افراد با بهره‌گیری از اشعه UV نور خورشید؛ می‌توانند علائم پسوریازیس را کاهش دهند. دقت داشته باشید که نوردرمانی کاملاً با آفتاب‌گرفتن کاملاً متفاوت است. برای درمان پسوریازیس به روش نوردرمانی، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد تا در مراکز درمانی مجهز پرتودرمانی شما را آغاز کند. 

درمان پسوریازیس با استفاده از پرتودرمانی، با روش‌های مختلفی از جمله پرتوی ماورا بنفش B، پسورالن به همراه پرتوی ماوار بنفش A و نوردرمانی ترکیبی انجام می‌شود. 

4.استفاده از داروهای تزریقی

هنگامی که استفاده از کرم و قرص‌های بیماری پسوریازیس جوابگو نباشند و شدت بیماری بالا باشد؛ پزشکان درمان‌های بیولوژیکی یا همان استفاده از آمپول را در دستور کار خود قرار می‌دهند. از جمله مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین درمان‌های بیولوژیکی، می‌توان موارد زیر را نام برد. 

• اتانرسپت (Etanercept): این آمپول در هفته دو بار تزریق می‌شود و اگر بعد از 12 هفته تأثیر مثبتی به‌جای نگذاشت؛ درمان متوقف خواهد شد. 
• آدالیمومب (Adalimumab): این دارو دو هفته یک‌بار تزریق می‌شود و اگر بعد از گذشت 16 هفته تغییری حاصل نشد؛ روند درمان به دستور پزشک قطع خواهد شد. 
• اینفیلیکسیماب (Infliximab): این دارو به‌عنوان تزریق رگی توسط پزشک متخصص تجویز می‌شود. در 6 هفته اول باید 3 بار در هفته تزریق شود و سپس در 8 هفته فقط یک تزریق انجام می‌شود. اگر بعد از 10 هفته تغییری حاصل نشد؛ روند درمان متوقف می‌شود. 
• اوستکناماب (Ustekinumab): در ابتدای درمان این دارو را تزریق می‌کنند و تا چهار هفته هیچ تزریق دیگری انجام نمی‌شود. بعد از تزریق دوم در هفته چهارم، این دارو برای 12 هفته مصرف خواهد شد. اگر بعدازاین مدت تغییری حاصل نشد؛ روند درمان متوقف می‌شود. 

5.رژم غذایی مناسب

یکی دیگر از روش‌های بسیار مناسب برای کنترل یا درمان بیماری پسوریازیس، داشتن رژیم غذایی مناسب است. یک‌سری از مواد غذایی وجود دارند که مصرف آنها باعث کاهش علائم بیماری خواهد شد. از جمله مهم‌ترین آنها، می‌توان به ماهی، سرکه سیب، شاه‌توت و… اشاره کرد. البته برای داشتن بهترین و مناسب‌ترین رژیم، بهتر است که نزد پزشک متخصص رفته تا بایدها و نبایدها را به شما گوشزد کند. 

روش‌های خانگی درمان پسوریازیس

برای درمان و یا کنترل علائم بیماری پسوریازیس، روش‌های خانگی زیادی وجود دارند که در ادامه تعدادی از بهترین و تأثیرگذارترین روش‌ها را معرفی خواهیم کرد. 

• ترکیب زردچوبه با روغن نارگیل یا روغن‌زیتون برای کاهش درد مفاصل که بر اثر پسوریازیس به وجود آمده است. 
• خمیر کردن پوست موز و ترکیب آن با زردچوبه برای کاهش خارش زخم‌ها
• ترکیب جوش‌شیرین با عسل و آب برای کاهش خارش زخم‌ها
• استفاده از کیسه یخ برای کاهش خارش و کم‌کردن میزان درد
• ترکیب برگ کلم آب‌پز شده با روغن بادام برای کاهش التهاب و خارش
• نوشیدن آب به مقدار زیاد به همراه ورزش

عوارض بیماری پسوریازیس

کسانی که به بیماری پسوریازیس دار هستند؛ علاوه بر علائم ناخوشایند این بیماری، به‌احتمال بسیار زیاد باید منتظر عوارض دیگری هم باشند. در ادامه مهم‌ترین عوارض بیماری پسوریازیس را معرفی خواهیم کرد. 

• درد، سفتی و تورم در مفاصل
• چاقی
• دیابت نوع 2
• بیماری قبلی و عروقی
• فشارخون بالا
• افسردگی و اعتمادبه‌نفس پایین
• فشارهای روانی
• تأثیر در روابط عاطفی
• درگیرشدن با سایر بیماری‌های خودایمنی از جمله سلیاک، اسکلروز و بیماری التهابی روده (کرون)

سخن نهایی

بیماری پسوریازیس یا همان صدف پوستی، یکی از بیماری‌های خودایمنی است که به دلیل علائم بسیار ناخوشایندی که به همراه دارد؛ زندگی مبتلایان را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. کسانی که به پسوریازیس مبتلا هستند؛ باید اطلاعات کاملی درباره آن داشته باشند تا بهتر با آن مقابله کنند. 

در این مقاله به طور کامل بیماری پسوریازیس را مورد بررسی قرار دادیم و هرآنچه که لازم بود تا درباره علائم، دلایل ابتلا، عوارض و روش‌های درمان این بیماری بدانید را بیان کردیم. اگر بعد از خواندن این مطلب، همچنان درباره بیماری پسوریازیس سؤالی داشتید؛ از طریق بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.